توصیه‌های تغذیه‌ای برای پیشگیری و درمان کبد چرب

پیشگیری از کبد چرب

رژیم غذایی کبد چرب: چربی موجود در غذاها یکی از دلایل بیماری کبد چرب غیرالکلی محسوب می‌شود. ورود بی رویه‌ی چربی‌ها به درون کبد، زمینه ساز کبد چرب است. زمانی که کبد توانایی تنظیم جذب چربی‌ها را از دست می‌دهد، کبد چرب پدید می‌آید. حدود نیمی از چربی مصرفی در افراد سالم به انرژی تبدیل و می‌سـوزد و باقی مانده آن در بافت چربی ذخیره می‌شود.

 

توصیه‌های ضروری برای بر طرف کردن حالت کبد چرب

• مصرف محدود مواد نشاسته‌ای؛ کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها از جمله قند ساده، نان، ماکارونی، کیک‌ها، بیسکویت و دسرها توصیه می‌شود.
• افزایش مقدار فیبرها مانند: سبزی‌ها و میوه‌های خام
• استفاده از آب سبزیجات
• اجتناب از غذاهای سرخ شده و آماده و هرگونه مارگارین
• اجتناب از مواد لبنی پر چرب که شامل: شیر پرچرب، پنیر خامه‌ای، خامه، بستنی، ماست پرچرب
• استفاده از محصولات سویا شیر و پنیر سویا برای جبران کلسیم شیر
• اجتناب از مصرف نوشابه‌های قنددار
• نوشیدن دو لیتر یا 8 لیوان آب در روز
• استفاده از منابع غنی ویتامین ث و سلنیوم (یک توضیح اضافه این که مقدار کم سلنیوم مورد نیاز افراد سالم، در غذاهای دریایی، مانند میگو و ماهی و همچنین در مغزدانه‌ها وجود دارد)
• کاهش وزن
• به دلیل اینکه بیماری کبد چرب غیرالکلی با BMI بالا و دیگـر خصوصیات سندروم متابولیک ارتباط مسـتقیمی دارد. بنابراین ممکن است برنامه کاهش وزن، اولین راه درمان بیماری کبد چـرب غیـرالکلـی در افـراد چاق یا دچار اضافه وزن باشد.
• کاهش وزن تدریجی منجر به کاهش معنی دار چربی‌های کبدي می‌شود علی رغم اینکه چربی‌های بدن را به میزان کمی کاهش می‌دهد.
• فعالیت بدنی؛ روزانه یا هفتگی انـجام ورزش‌‎هایی نظیر پیاده‌روی، شــنا یا دوچرخه سواری به همـراه رژیم غذایی می‌توانند در بهبود کبد چرب بسیار موثر باشند.

فعالیت های بدنی منجر به کاهش خطر دیابت نوع 2، مقاومت به انسـولین، فشـار خون بالا، چربی خون بالا و سندروم متابولیک شود که در نتیجه می‌توان گفت که فعالیت بدنی می‌تواند در درمان بیماران مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی مفید باشد.

مصرف بعضی از مواد غذایی طبیعی، فعالیت کبد را در حد مطلوب حفظ می‌کند.

داشتن یک کبد سالم باعث می شود انرژی بیشتر و حال بهتري داشته باشیم.

در عوض کبدی که بیمار است و به درستی کار نمی کند، باعث احسـاس خســتگی، سردرد، اشکال درتنفس، حساسیت وعدم تحمل بعضی موادغذایی، مشکلات پوستی و افزایش وزن می‌شود.

 

غذاهای مفید براي کبد به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند:

•  مواد غذایی که فرآیند سم زدایی و تصفیه کبد را افزایش می دهند.
• مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان که در طی فرآیند سم زدایی از کبد محافظت می‌کنند.

 

مواد غذایی مهم که براي کبد مفید هستند:

سیر و پیاز

سیر حاوي آلیسین (یک نوع آنتی اکسیدان) است که یک ترکیب سولفوردار است و برای سم زدایی بهتر و موثرتر کبد لازم است. سیر به کبد کمک می‌کند تا بدن را از آلودگی جیوه، بعضی مواد افزودنی موجود در غذاها و هورمون استروژن پاك کند.

 

کلم‌ها (مثل بروکلی، گل کلم،کلم قمري، کلم پیچ و کلم بروکسل)

کلم‌ها داراي خاصیت سم زدایی قوی برای کبد هسـتند.

این سبزیجات داراي موادي هسـتند که بعضــی سموم را در بدن خنثی می کنند ؛مثل نیتروزامین‌های موجود در دود سیگار، وافلاتوکسین موجود در بادام زمیـنی همچـنین انـواع کلـم دارای موادي بنام «گلوکوزینولات» هستند که باعث می‌شوند کبد آنزیم‌هایی را تولید کند که برای انجام فرآیند سم زدایی لازم هستند.

 

آب لیمو ترش تازه در آب داغ

آبلیموتـرش تازه رادر یک لیوان آب داغ بریزید و اول صبح بطور ناشتا بنوشید (البتـه اگر ناراحتی معده ندارید). این کار باعث می‌شود کبد پاك شود و عمل سم زدایی و تصفیه آن افزایش یابد. همچنین تولید صفرا را تحریک می‌کند و حرکات روده‌ای را افزایش می‌دهد.

چغندر

چغندر، تصفیه‌ی خون را تقویت می‌کند و فلزات سنگین را در بدن جذب می‌کند.

 

میوه‌های سرشار از آنتی اکسیدان

میوه‌هاي زیر بیشترین مقدار آنتی اکسـیدان‌ها را دارند که به ترتیب غنای آنتی اکسیدانی عبارتند از: انار، آلبالو، زرشک، آلو، کشمش، زغال اخته، شاتوت، توت فرنگی، تمشک، پرتقال، گریپ فروت سرخ، طالبی، سیب و گلابی. در طی فرآیند سم زدایی یا تصفیه کبد، تعداد زیادي رادیکال آزاد تولید می‌شود که براي سلامت کبد مضر هستند. آنتی اکسیدان‌ها ازکبد در برابر آسیب رادیکال هاي آزاد، محافظت می‌کنند.

 

سیب

سیب داراي پکتین است که می‌تواند به فلز اتسنگین موجود در بدن متصل شود (به خصــوص در روده بزرگ) و باعث دفع آنها از بدن شود. این کار بار کبدی و ظرفیت سم زدایی آن را کاهش می‌دهد.

 

 آرتیشو (کنگر فرنگی)

آرتیشـو تولید صفرا را افزایش می‌دهد. یکی وظایف صفرا اینست که سموم بدن را از طریق روده پاك می کند. 30 دقیقه بعد از خوردن یک آرتیشو، ترشح صفرا تا صد درصد افزایش می‌یابد.

 

سالاد سبزیجات برگی شکل تند

این سبزیجات ترشح و جریان صفرا را در داخل کبد افزایش می‌دهد و تحریک می کند؛ مثل کاسنی تلخ.

 

نکته قابل توجه:

مصرف مواد غذایی که دربالا ذکرشده است، نمی‌تواند جایگزین داروی تجویز شده توسط پزشک شود و باید همراه با مصـرف این مواد غذایی، به توصیه‌ی پزشک خود در این زمینه عمل نمائید.

توصیه می‌شود برای تنظیم یک رژیم غذایـی موثر در درمان بیماري کبد چرب به متخصصین تغذیه مراجعه نمایید.