تست ورزش قلب

❤️ تست ورزش قلب چیست؟

جالب است بدانید که نام دیگر تست ورزش، استرس تست  Stress test است. دلیل این نام‌گذاری آن است که چون قلب در شرایط سختی مانند ورزش کردن، سریع‌تر ضربان زده و نیاز به خون رسانی بیشتری دارد، بنابراین در تست ورزش نیز بدن در شرایطی شبیه به تحمل استرس شدید قرار می‌گیرد. به همین دلیل می‌توان به کمک تست ورزش یا استرس تست میزان قدرت قلب در تأمین خون و اکسیژن را در شرایط سخت سنجید.

تست ورزش می‌تواند وجود مشکل یا نارسایی در قلب یا انسداد در عروق را در مراحل ابتدایی به خوبی نمایان کند. به همین دلیل اغلب پزشکان متخصص قلب و عروق در نخستین مراجعه بیماران برای آن‌ها انجام یک تست ورزش را تجویز می‌کنند.

گرچه تست ورزش یا استرس تست یک روش نسبتاً قدیمی برای تشخیص عملکرد قلب است، اما هنوز هم نتایج حاصل از آن در تعیین وضعیت قلبی بیمار به شدت قابل استناد است.

معمولاً این شیوه تشخیص بیماری قلبی و عروقی توسط پزشکان متخصص برای مردان میان سال که نسبت به زنان بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی هستند، توصیه می‌شود.

✅  تست ورزش قلب❤️، یک روش غربالگری جهت بررسی تأثیر ورزش بر بیماری قلبیست که یک بررسی کلی از سلامت قلب به عمل آورده و یکی از مهم‌ ترین روش‌ های بررسی بیماری رگ‌ های کرونری قلب می باشد.

✅ زمانی که بیمار شروع به تست ورزش قلب می ‌کند، عضلات نیاز بیشتری به خون رسانی دارند و بنابراین قلب مجبور است تندتر و قوی تر ضربان بزند. به این ترتیب حین تست ورزش قلب، خود قلب از همه اعضای بدن فعال تر بوده و نیاز به خون‌ رسانی بیشتری دارد.

✅  در یک قلب سالم رگ‌ های کرونری می ‌توانند جوابگوی این نیاز افزایش یافته باشند، اما زمانی که رگ‌ های کرونری دچار تنگی هستند از عهده ی این کار بر نمی ‌آیند و قلب دچار کمبود خون‌ رسانی و کمبود اکسیژن شده و متعاقب آن دچار درد می‌ شود.

✅ در تست ورزش تغییراتی در نوار قلبی، فشار خون و ضربان قلب ایجاد می ‌شود که بیماری را آشکار می‌ سازد. این موضوع اساس به‌ وجود آمدن تست ورزش است. از تست ورزش علاوه بر تشخیص تنگی کرونر، در بیماران تشخیص داده شده نیز برای تعیین سطح فعالیت قابل تحمل بیمار استفاده می شود و همچنین بعد از انفارکتوس قلبی برای سنجش میزان تحمل قلب از این تست استفاده می شود.

??‍⚕️ دکتر امیر مصدق، متخصص قلب و عروق _ بورد تخصصی، کاتتریسم و آنژیوگرافی

علل انجام تست

• تشخیص بیماری شریان کرونر
• تشخیص علت درد قفسه سینه
• بررسی وضعیت کار قلب بعد از انفارکتوس میوکارد
• بررسی تاثیر داروهای ضد آریتمی و آنژین
• شناسایی دیس ریتمی ها ی حین ورزش
• تنظیم برنامه فیزیکی مناسب برای  بیماران

هدف انجام این تست:

افزایش ضربان قلب 80 تا 90 درصد ضربان پیش بینی شده است.

این ضربان قلب را ضربان قلب هدف می گویند زیرا انتظار می رود یک شخص 50 ساله در صورتیکه در شرایط استرس یا ورزش قرار بگیرد و ضربان قلب وی به 153 ضربه در دقیقه افزایش یابد، مشکلی برای وی پیش نیاید.

در فرآیند تست ورزش چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

در پروسه تست ورزش بیمار باید روی یک تردمیل که سرعت آن در ابتدا کند و ثابت است راه برود. البته در برخی از کلینیک‌ها بیمار برای گرفتن تست ورزش باید روی دوچرخه ثابت رکاب بزند.

آرام راه رفتن یا رکاب زدن سبب می‌شود به‌تدریج فعالیت قلب بیمار افزایش پیدا کند. سپس سرعت تردمیل و زاویه آن به تدریج افزایش پیدا‌ می‌کند. در همین حین یک دستگاه الکتروکاردیوگرام، نوار قلب یا همان ECG ریتم الکتریکی قلب بیمار را ثبت می‌کند. همچنین فشار خون بیمار توسط پزشک یا تکنسین دستگاه تست ورزش بررسی می‌شود.

در طی فرآیند تست ورزش باید هر چند دقیقه یک بار از بیمار سؤال شود که آیا در ناحیه قفسه سینه یا قلب خود دچار احساس درد یا فشار زیاد هست یا خیر؟! همچنین علائمی مانند خستگی یا تنگی نفس مدام بررسی می‌شوند.

تمام اطلاعاتی که در حین انجام تست ورزش از قلب بیمار دریافت می‌شود، ثبت شده؛ سپس برای بررسی و اعلام نظر پزشک معالج آماده می‌شود.

نکته بسیار مهم در خصوص تست ورزش یا استرس تست این است که گرچه این روش به پزشک در تشخیص بیماری قلبی و شدت و ضعف آن کمک شایانی می‌کند، اما گاهی به‌تنهایی برای تصمیم‌گیری در خصوص بیماری کافی نیست. بنابراین ممکن است پزشک متخصص قلب و عروق حتی پس از بررسی نتایج حاصل از تست ورزش از بیمار بخواهد از سایر شیوه‌های تشخیصی نیز استفاده کند.

آیا تجویز تست ورزش توسط پزشک یعنی باید نگران وضعیت قلب و عروق بود؟!

تست ورزش یک روش تشخیصی برای بررسی عملکرد قلب و عروق است. معنی تجویز آن توسط پزشک این نیست که او وضعیت قلب بیمار را نگران کننده تشخیص داده است. اطلاعات حاصل از این تست به پزشک کمک می‌کند نقشه راه درمان یا کنترل بیماری قلبی را تعیین کند. بنابراین جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد.

آمادگی بیمار قبل از تست

• داشتن استراحت کافی از شب قبل.
• تراشیدن موهای قفسه سینه و گرفتن دوش.
• خوردن صبحانه سبک حداقل از 4 ساعت قبل.
• به همراه داشتن یک حوله یا دستمال کاغذی.
• شستن پاها و پوشیدن جوراب تمیز.
• حضور فردی از اعضای خانواده که به وضعیت جسمی بیمار آگاهی دارد.
• خودداری از مصرف داروی مسکن از 48 ساعت قبل.
• خودداری از کشیدن سیگار از یک هفته قبل.
• خودداری از مصرف مواد محرک مانند قهوه از یک هفته قبل.
• تغییر میزان مصرف برخی از داروهای کاهش دهنده فعالیت قلب با نظر پزشک متخصص قلب از مدتی قبل.
• بیماران مبتلا به دیابت ، نیاز به قطع دارو  قبل از انجام تست ندارند.

مراحل انجام تست ورزش

• کنترل فشار خون و نبض بیمار
• کنترل قد و وزن بیمار
• وصل کردن الکترودها بر روی قفسه سینه و شکم بیمار جهت گرفتن نوارقلب در هر مرحله از مراحل تست ورزش
• بستن کاف فشارسنج بر بازوی بیمار جهت کنترل فشار در هر مرحله انجام تست
• راه رفتن به روی تردمیل یا پدال زدن روی دوچرخه ثابت

موارد ممنوعیت تست ورزش

• انفارکتوس میوکارد
• نارسایی حاد قلبی
• شوک کاردیوژنیک
• تنگی شدید آئورت
• مسمومیت با دیژیتال
• آمبولی ریه
• دیس ریتمی های خطرناک
• نارسایی کلیه
• تب
• بیماری حاد نظیری هپاتیت
• پنومونی

 موارد قطع تست ورزش

• درد قفسه سینه یا خستگی
• افزایش شدید فشار خون یا ضربان قلب
• کاهش فشار خون بیش از 10mmHg   یا کاهش ضربان قلب
• غش کردن (faint)
• بروز دیس ریتمی خطرناک

سوالات متداول تست ورزش

1- چطور خودم را برای انجام تست ورزش آماده کنم؟

به منظور آماده شدن برای تست ورزش بهتر است: • از 3 ساعت پیش از انجام تست ورزش از مصرف غذاهای سنگین، نوشیدنی‌های الکلی و کافئین دار و کشیدن سیگار خود داری کنید. • اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید حتماً در خصوص بلامانع بودن استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنید. • اگر قبل از انجام تست در ناحیه قفسه سینه یا قلب خود دچار درد یا گرفتگی هستید، حتماً این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.

2- انجام تست ورزش چقدر طول میکشد؟

انجام تست ورزش تقریباً 1 ساعت طول می‌کشد. البته از این 1 ساعت، فقط 15 دقیقه مربوط به انجام خود تست به معنی راه رفتن روی تردمیل یا رکاب زدن است. مابقی زمان مربوط به آماده کردن بیمار برای انجام تست و تهیه جواب تست برای ارائه به پزشک معالج است.

3- هدف از انجام تست ورزش چیست؟

هدف از انجام تست ورزش این است که پزشک شما دریابد که قلب شما در شرایط سخت، مانند انجام فعالیت‌های فیزیکی سنگین چطور کار می‌کند؟ آیا تحمل فشار را دارد؟ آیا شریان‌های که به قلب متصل می‌شود در طی فعالیت‌ بدنی به‌اندازه کافی قدرتمند هستند؟ وضعیت خون و اکسیژن رسانی خون به بدن در حین انجام فعالیت بدنی چگونه است؟

4- آیا تست ورزش تمام مشکلات قلبی را نشان می‌دهد؟

تست ورزش به‌منظور بررسی وضعیت قلب در شرایط سخت و احتمال وجود انسداد در عروق کرونری انجام می‌شود. اگر انسداد عروق کرونری در وضعیت وخیمی باشد، تست ورزش قادر به نشان دادن آن است. اما ممکن است انسداد وجود داشته باشد اما در وضعیت شدید یا نگران کننده‌ای نباشد. در این صورت احتمال این‌که تست ورزش آن را نشان ندهد وجود دارد.

5- آیا ممکن است انجام تست ورزش منجر به سکته قلبی شود؟

احتمال بروز این حادثه بسیار نادر است. اما در برخی از مواقع ممکن است انجام تست ورزش منجر به حمله قلبی شود. به همین دلیل است که پزشک یا تکنسین دستگاه تست ورزش مدام حال عمومی بیمار را چک کرده و در خصوص بروز درد در قفسه سینه، قلب یا سرگیجه از او سؤال می‌کند. نشانه‌های دیگری نیز مانند گرگرفتگی، حالت تهوع، لرزش، سردرد، تنگی نفس و اضطراب نیز باید دائماً در بیمار بررسی شوند.

6- آیا تست ورزش روش دردناکی است؟

خیر. این روش تشخیصی کاملاً غیر تهاجمی و بدون درد است. فقط ممکن است بیمار در حین دویدن یا رکاب زدن در برخی از نقاط بدن خود احساس درد داشته باشد. در صورتی که شدت این درد زیاد و غیر قابل تحمل باشد، تست ورزش باید سریع متوقف شود.

7- موقع انجام تست ورزش چه نوع لباسی باید پوشید؟

بدیهی است که هر چه بلوز و شلواری که می‌پوشید راحت‌تر باشد، دویدن یا رکاب زدن برای شما ساده‌تر خواهد بود. بنابراین توصیه می‌شود علاوه بر این‌که قبل از تست ورزش دوش می‌گیرد و آقایان موهای سینه خود را می‌تراشند، لباس راحت هم به تن کنید. خانم‌ها بهتر است از سینه بند‌هایی استفاده کنند که با آن احساس راحتی داشته باشند و کمترین میزان فلز در آن‌ها به کار رفته باشد.

8- در چه مکان‌هایی می‌توان تست ورزش داد؟

تست ورزش را می‌توان در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و هر کلینیکی که مجهز به دستگاه تست ورزش باشد انجام داد. فقط باید دستگاه تست ورزش و تجهیزات مربوط به آن همگی سالم و مدرن باشد. همچنین تکنسین یا پزشکی که این کار را انجام می‌دهد به اندازه کافی خبره و در این زمینه با تجربه باشد.