دیابت چیست؟
دیابت ملیتوس، که معمولا به عنوان دیابت شناخته میشود، یک بیماری متابولیک است که سبب افزایش قند خون میشود. انسولین هورمون قند را از خون به سلولهای شما منتقل میکند تا بتواند برای انرژی ذخیره یا مصرف شود. با دیابت، بدن شما به اندازه کافی انسولین را تولید نمیکند و یا نمیتواند به طور موثر از انسولین استفاده کند.
غلظت قند خون ناشتا ناشی از دیابت میتواند به اعصاب، چشمها، کلیهها و سایر اندامها آسیب برساند.
انواع مختلفی از دیابت وجود دارد:
- دیابت نوع 1 یک بیماری خودایمنی است. سیستم ایمنی بدن را تحریک میکند و سلولهای پانکراس را از بین میبرد، در حالی که انسولین تولید میشود. مشخص نیست چه چیزی باعث این حمله میشود. حدود 10 درصد از افراد مبتلا به دیابت این نوع را دارند.
- دیابت نوع 2 هنگامی رخ میدهد که بدن شما به انسولین مقاوم میشود و قند خون شما افزایش مییابد.
- پیش دیابت زمانی اتفاق میافتد که قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است، اما برای تشخیص دیابت نوع 2 به اندازه کافی بالا نیست.
- دیابت بارداری قند خون بالا در دوران بارداری است. هورمونهای انسولین مسدودکنندهای که توسط جفت تولید میشوند باعث این نوع دیابت میشوند.
یک بیماری نادر به نام دیابت بیمزه نیز وجود دارد که ربطی به خود دیابت ندارد، گرچه نام آن مشابه است. این یک وضعیت متفاوت است که در آن کلیههای شما مایعات بیش از حد را از بدن شما حذف میکنند.
هر نوع دیابت دارای علائم، علل و درمان های منحصر به فرد است. در مورد چگونگی تفاوت این انواع با یکدیگر بیشتر بدانید.
علائم دیابت عبارتند از:
- افزایش گرسنگی
- افزایش تشنگی
- کاهش وزن
- تکرر ادرار
- بینایی تار
- خستگی شدید
- زخمهایی که درمان نمیشوند.
علائم در مردان
علاوه بر علائم عمومی دیابت، مردان مبتلا به دیابت ممکن است کاهش میل جنسی، اختلال نعوظ (ED) و قدرت عضلانی ضعیف داشته باشند.
علائم در زنان
زنان مبتلا به دیابت همچنین میتوانند علائمی مانند عفونتهای دستگاه ادراری، عفونتهای قارچی و پوست خشک و خارش داشته باشند.
دیابت نوع 1
علائم دیابت نوع 1 میتواند شامل موارد زیر باشد:
- گرسنگی شدید
- افزایش تشنگی
- کاهش وزن ناخواسته
- تکرر ادرار
- بینایی تار
- خستگی
این ممکن است منجر به تغییرات خلق و خو شود.
دیابت نوع 2
علائم دیابت نوع 2 میتواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش گرسنگی
- افزایش تشنگی
- افزایش ادرار
- بینایی تار
- خستگی
- زخمهای پا که به آرامی بهبود مییابند
این ممکن است باعث عفونتهای تکراری شود. این به این دلیل است که سطح گلوکز افزایش مییابد.
دیابت بارداری
اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری علائم زیادی ندارند. این وضعیت اغلب در طی یک آزمایش قند خون معمولی یا آزمایش تحمل گلوکز خوراکی که معمولا بین هفتههای 24 تا 28 بارداری انجام میشود، تشخیص داده میشود.
در موارد نادر، یک زن مبتلا به دیابت بارداری همچنین احساس تشنگی یا تکرر ادرار را تجربه میکند.
علل دیابت
دلایل مختلفی برای انواع دیابت وجود دارد.
دیابت نوع 1
پزشکان نمیدانند که دقیقا چه چیزی باعث دیابت نوع 1 میشوند. به هر دلیلی، سیستم ایمنی به طور اشتباه در سلولهای پانکراس سلولهای بتا تولیدکننده انسولین را حمل میکند.
ژنها ممکن است در بعضی افراد نقش داشته باشند. همچنین ممکن است ویروس از حمله سیستم ایمنی جلوگیری کند.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 ناشی از ترکیب ژنتیک و عوامل سبک زندگی است. اضافه وزن یا چاقی نیز خطر شما را افزایش میدهد. حمل وزن اضافی، به ویژه در شکم، سلولهای شما را به اثرات انسولین بر قند خون شما مقاومتر میکند.
این وضعیت در خانوادهها اجرا میشود. اعضای خانواده ژنهایی را به اشتراک میگذارند که سبب افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 و اضافه وزن میشوند.
دیابت بارداری
دیابت بارداری نتیجه تغییرات هورمونی در دوران بارداری است. جفت هورمونهایی تولید میکند که میتواند باعث افزایش قند خون در دوران بارداری شود.
زنان مبتلا به اضافه وزن هنگام باردار شدن یا اضافه وزن در حین بارداری احتمال بیشتری دارند که دیابت بارداری را دریافت کنند.
عوامل خطرزای دیابت
بعضی عوامل خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهند.
دیابت نوع 1
شما احتمال ابتلا به دیابت نوع 1 را دارید اگر فرزندی یا نوجوانی داشته باشید، والدین یا خواهر و برادرتان با این وضعیت روبرو شدهاند یا ژنهای خاصی را که مربوط به بیماری هستند حمل میکنید.
دیابت نوع 2
خطر ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش مییابد اگر شما:
- اضافه وزن دارید
- سن شما 45 سال یا بالاتر است
- والدین یا خواهر و برادری با این وضعیت داشته باشید
- از لحاظ جسمی فعال نیستند
- دیابت بارداری داشتهاید
- پیش دیابت دارید
- فشار خون بالا، کلسترول بالا یا تری گلیسیرید بالا دارید
دیابت بارداری
- خطر ابتلا به دیابت بارداری افزایش مییابد اگر شما:
- اضافه وزن دارید
- بیش از 25 سال سن دارید
- در بارداری گذشته دیابت بارداری داشتهاید
- تولد یک کودک با وزن بیش از 9 پوند
- سابقه خانوادگی دیابت نوع 2 را دارید
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
عوارض دیابت
قند خون بالا باعث آسیب به اندامها و بافتها در بدن شما میشود.
عوارض مرتبط با دیابت عبارتند از:
- بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته مغزی
- نوروپاتی
- نفروپاتی
- رتینوپاتی و از دست دادن بینایی
- از دست دادن شنوایی
- آسیب پا مانند عفونت و زخمهایی که درمان نمیشوند
- شرایط پوستی مانند عفونتهای باکتریایی و قارچی
- افسردگی
- زوال عقل
دیابت بارداری
دیابت بارداری کنترل نشده میتواند منجر به مشکلی باشد که بر مادر و نوزاد اثر میگذارد.
عوارض ناشی از كودك ممكن است شامل موارد زير باشد:
- تولد زودرس
- وزن بیش از حد در هنگام تولد
- افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 بعد از زایمان
- قند خون پایین
- زردی
- جنین مرده
مادر میتواند عوارضی مانند فشار خون بالا (پره اکلامپسی) یا دیابت نوع 2 را ایجاد کند. او همچنین ممکن است به زایمان سزارین نیاز داشته باشد خطر ابتلا به دیابت بارداری مادر در حاملگیهای آینده نیز افزایش مییابد.
دیابت میتواند به عوارض جدی پزشکی منجر شود، اما شما می توانید وضعیت را با داروها و تغییرات شیوه زندگی مدیریت کنید.
درمان دیابت
پزشکان با داروهای مختلف دیابت را درمان میکنند. برخی از این داروها از طریق دهان گرفته میشود، در حالی که برخی دیگر به شکل تزریق در دسترس هستند.
دیابت نوع 1
انسولین درمان اصلی برای دیابت نوع 1 است. این هورمون جایگزین هورمون انسولین بدن شما نمیشود.
چهار نوع انسولین وجود دارد که بیشترین استفاده را دارند.
- انسولین سریع شروع به کار در عرض 15 دقیقه و اثرات آن برای 3 تا 4 ساعت طول میکشد.
- انسولین کوتاه مدت شروع به کار در عرض 30 دقیقه و 6 تا 8 ساعت طول میکشد.
- انسولین نیمه فعال به مدت 1 تا 2 ساعت شروع به کار میکند و 12 تا 18 ساعت طول میکشد.
- انسولین طولانی مدت شروع به کار چند ساعت پس از تزریق و 24 ساعت یا بیشتر طول میکشد.
دیابت نوع 2
رژیم غذایی و ورزش میتواند به برخی افراد کمک کند که دیابت نوع 2 را مدیریت کنند. اگر تغییرات شیوه زندگی برای کاهش قند خون شما کافی نیست، باید دارو مصرف کنید. برخی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 همچنین انسولین را دریافت میکنند.
دیابت بارداری
شما باید میزان قند خون خود را چندین بار در طول بارداری کنترل کنید. اگر بالا باشد، تغييرات تغذيهای و ورزش ممكن است نتواند آن را كاهش دهد.
طبق آمار کلینیک Mayo، حدود 10 تا 20 درصد از زنان مبتلا به دیابت بارداری نیاز به انسولین برای کاهش قند خون خود دارند. انسولین برای نوزاد ایمن است.
دارو یا ترکیبی از داروهایی که پزشک شما تجویز می کند بستگی به نوع و علت دیابت شما دارد.
دیابت و رژیم غذایی
سالم خوردن بخش مهمی از مدیریت دیابت است. در برخی موارد، تغییر رژیم غذایی شما برای کنترل بیماری کافی است.
دیابت نوع 1
سطح قندخون شما بر اساس انواع غذاهایی که می خورید افزایش مییابد یا کاهش مییابد. سطح قند خون به سرعت افزایش مییابد. پروتئین و چربی باعث افزایش بیشتر قند خون میشود.
تیم پزشکی شما ممکن است توصیه کند که مقدار کربوهیدراتهایی که هر روز مصرف میکنید محدود کنید. شما همچنین باید مصرف کربوهیدرات خود را با دوز انسولین خود متعادل کنید.
با یک متخصص تغذیه مشورت کنید که میتواند به شما کمک کند یک برنامه غذا برای دیابت طراحی کنید. تعادل مناسب پروتئین، چربی و کربوهیدرات میتواند به کنترل قند خون شما کمک کند.
دیابت نوع 2
خوردن انواع مناسب غذا میتواند قند خون شما را کنترل و به شما در از دست دادن وزن بیش از حد کمک کند. شمارش کربوهیدرات بخش مهمی از خوردن دیابت نوع 2 است. یک متخصص تغذیه میتواند به شما کمک کند که چند گرم کربوهیدرات را در هر وعده غذایی بخورید.
به منظور حفظ سطح قند خون خود، سعی کنید وعدههای کوچک را در طول روز بخورید. تاکید بر غذاهای سالم مانند:
- میوهها
- سبزیجات
- غلات کامل
- پروتئین کم چربی مانند مرغ و ماهی
- چربیهای سالم مانند روغن زیتون و آجیل
دیابت بارداری
داشتن یک رژیم غذایی متعادل برای شما و فرزندتان در طول این نه ماه مهم است. انتخاب گزینههای مناسب غذا نیز میتواند به شما در جلوگیری از مصرف داروهای دیابتی کمک کند.
مصرف غذاهای شیرین یا شور را محدود کنید. اگر چه شما نیاز به شکر برای تغذیه نوزاد خود دارید، اما نباید بیش از حد شکر بخورید. با یک متخصص تغذیه مشورت کنید که یک برنامه غذایی داشته باشید. آنها به شما اطمینان می دهند که رژیم غذایی شما دارای ترکیب مناسب از مواد مغذی است.
تشخیص دیابت ملیتوس
هر کسی که دارای علائم دیابت یا در معرض خطر بیماری باشد باید آزمایش شود. زنان در دوران بارداری در سه ماهه دوم یا سوم به طور معمول برای دیابت بارداری آزمایش میشوند.
پزشکان از این آزمایش خون برای تشخیص پیش دیابت و دیابت استفاده میکنند:
آزمایش قند خون ناشتا (FPG)، قند خون شما را پس از 8 ساعت بیدار شدن نشان میدهد.
آزمایش A1C تصویری از سطح قند خون شما را در طی 3 ماه گذشته ارائه میدهد.
برای تشخیص دیابت بارداری، دکتر شما سطح قند خون را بین هفتههای 24 و 28 بارداری تست میکند.
در طول آزمایش گلوکز، قند خون شما را یک ساعت پس از نوشیدن مایع شیرین بررسی میکنند. هر چه زودتر دیابت شما تشخیص داده شود، زودتر شروع به درمان میکنید.
پیشگیری از دیابت ملیتوس
دیابت نوع 1 قابل پیشگیری نیست زیرا به علت مشکل سیستم ایمنی بدن ایجاد میشود. برخی از علل دیابت نوع 2، مانند ژنها یا سن شما، تحت کنترل شما نیستند.
با این حال بسیاری از عوامل خطر دیگر دیابت قابل کنترل هستند. اکثر استراتژیهای پیشگیری از دیابت عبارتند از تنظیمات ساده رژیم غذایی و تناسب اندام.
اگر پیش دیابت تشخیص داده شده است، در اینجا چند چیز است که میتوانید برای جلوگیری از دیابت نوع2 انجام دهید:
- حداقل 150 دقیقه در هفته ورزش ایروبیک، مانند پیادهروی یا دوچرخه سواری انجام دهید.
- چربی اشباع شده و ترانس، و کربوهیدراتهای تصفیه شده را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
- میوهها، سبزیجات و دانه های بیشتری بخورید.
- خوردن وعدههای کوچکتر
- اگر وزن بیش از حد یا چاقی دارید، 7 درصد وزن بدن خود را از دست دهید.
این تنها راه پیشگیری از دیابت نیست. استراتژیهای بیشتری را کشف کنید که ممکن است به شما در جلوگیری از این بیماری مزمن کمک کند.
دیابت در بارداری
زنان مبتلا به دیابت هرگز به طور ناگهانی دیابت بارداری ایجاد نمیکنند. هورمونهای تولید شده توسط جفت میتواند بدن شما را به اثرات انسولین مقاومتر کند. برخی از زنان که قبل از بارداری مبتلا به دیابت بودند، آن را در بارداری نیز دارند. این دیابت پیش از بارداری نامیده میشود. دیابت بارداری بعد از زایمان باید از بین برود، اما بعدا خطر ابتلا به دیابت را افزایش میدهد.
طبق فدراسیون بینالمللی دیابت (IDF)، حدود نیمی از زنان مبتلا به دیابت بارداری دیابت نوع 2 را طی 5 تا 10 سال پس از زایمان دریافت میکنند. داشتن دیابت در دوران بارداری شما همچنین میتواند به نارساییهای نوزاد شما مانند زردی یا مشکلات تنفسی منجر شود. اگر در شما دیابت قبل از بارداری یا بارداری تشخیص داده شد، برای پیشگیری از عوارض، به نظارت خاص نیاز خواهید داشت.
دیابت در کودکان
کودکان میتوانند هر دو نوع دیابت نوع 1 و نوع 2 را دریافت کنند. کنترل قند خون در افراد جوان بسیار مهم است، زیرا این بیماری میتواند به ارگانهای مهم مانند قلب و کلیه آسیب وارد کند.
دیابت نوع 1
شکل خودایمنی دیابت اغلب در دوران کودکی شروع میشود. یکی از علائم اصلی افزایش ادرار است. کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 ممكن است پس از آموزش توالت نیز خود را خیس کنند.
تشنگی شدید، خستگی و گرسنگی نیز نشانههای بیماری است. مهم است که فرزندان مبتلا به دیابت نوع 1 بلافاصله درمان شوند. این بیماری میتواند باعث افزایش قند خون و کم آبی بدن شود.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 1 به نام “دیابت نوجوانان” نامگذاری شد زیرا نوع 2 در کودکان بسیار نادر بود. در حال حاضر که بیشتر بچه ها دارای اضافه وزن یا چاق هستند، دیابت نوع 2 در این گروه سنی بیشتر است. طبق آمار کلینیک Mayo، حدود 40 درصد از کودکان مبتلا به دیابت نوع 2 علائمی ندارند. این بیماری اغلب در معاینه فیزیکی تشخیص داده میشود.
دیابت نوع 2 بدون درمان میتواند عوارض مادام العمر، از جمله بیماریهای قلبی، بیماری کلیوی، و نابینایی را ایجاد کند. خوردن سالم و ورزش میتواند به کودک کمک کند که قند خون خود را کنترل و از این مشکلات جلوگیری کند. دیابت نوع 2 در جوانان شایعتر از همیشه است. علائم را بشناسید تا بتوانید آنها را به دکتر فرزندتان گزارش دهید.
نتیجه گیری
بعضی از انواع دیابت مانند نوع 1 به علت عواملی هستند که از کنترل شما خارج میشوند. انواع دیگر مانند نوع 2 میتوانند با انتخاب غذای بهتر، افزایش فعالیت و کاهش وزن جلوگیری شوند. با پزشکتان درباره احتمال خطر دیابت صحبت کنید. اگر شما در معرض خطر هستید، قند خون خود را آزمایش کنید و از مشاوره دکتر خود برای مدیریت قند خون خود پیروی کنید.
بدون دیدگاه