آشنایی با پیس میکر( باطری قلب)، کاربرد و موارد استفاده

پیس میکر یا باتری قلب چیست؟

باطری قلب؛ زمانی که افراد با ریتم نامنظم قلب مواجه می‌شوند با مراجعه به پزشک متخصص ممکن است استفاده از باتری قلب که در اصطلاح پزشکی ضربان ساز قلب نیز نامیده می‌شود برایشان توصیه شود.

ضربان ساز دستگاه کوچکی است که برای کمک به کنترل ضربان قلب در زیر پوست قفسه سینه قرار می‌گیرد. این دستگاه برای درمان ضربان قلب نامنظم (آریتمی)، به ویژه آهسته، استفاده می شود. ناگفته نماند که کاشت ضربان ساز در قفسه سینه به یک روش جراحی نیاز دارد.

ضربان ساز چیست؟

ضربان ساز قلب دستگاه کوچکی است که برای حفظ ضربان قلب و ریتم مناسب، تکانه‌های الکتریکی را به عضله قلب می‌فرستد. همچنین می توان از ضربان ساز ضربان قلب برای درمان غش (سنکوپ)، نارسایی احتقانی قلب و به ندرت کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک نیز استفاده کرد. این دستگاه در حین جراحی‌ای جزئی دقیقاً زیر پوست قفسه سینه کاشته می‌شود. قلب سالم ضربان ساز مخصوص به خود را دارد که میزان ضربان قلب را تنظیم می‌کند. اما در برخی از افراد قلب مرتباً نمی‌تپند، که ناشی از مشکلی به نام آریتمی است. که در این حالت، دستگاه ضربان ساز می‌تواند آن را اصلاح کند.

 

 

انواع ضربان سازها

ضربان ساز انواع مختلفی دارد:

ضربان ساز تک محفظه‌ای:

این نوع معمولاً تکانه‌‎های الکتریکی را به بطن راست قلب شما حمل می‌کند.
ضربان ساز دو محفظه‌ای: این نوع تکانه‌های الکتریکی را به بطن راست و دهلیز راست قلب شما حمل می‌کند تا به کنترل زمان انقباضات بین دو اتاق کمک کند.

 

ضربان ساز دو طرفه:

قدم زدن دو طرفه، که به آن روش “درمان مجدد قلب” نیز گفته می‌شود، برای افراد مبتلا به نارسایی قلبی با سیستم های الکتریکی غیر طبیعی مناسب است. این نوع ضربان ساز محرک اتاق‌های پایینی قلب (بطن راست و چپ) است تا ضربان قلب را موثرتر کار کند.

پزشک ضربان قلب را بررسی می‌کند. هنگامی که ضربان قلب به زیر میزان تنظیم شده می‌رسد، ضربان ساز یک تکانه الکتریکی ایجاد می‌کند که از طریق سرب به عضله قلب می‌رسد. که باعث انقباض عضله قلب و ایجاد ضربان قلب می‌شود.

اگر قلب در حفظ ریتم مشکل داشته باشد، احتمالا به باطری قلب برای تنظیم ضربان نیازمند است. البته که پزشک آزمایشاتی را برای اطمینان از استفاده از این دستگاه توصیه می‌کند.

 

از ضربان سازهای قلب معمولاً برای درمان موارد زیر استفاده می‌شود:

برادیاریتمی:

این عارضه ریتم کند قلبی است که ممکن است از بیماری در سیستم هدایت الکتریکی قلب ناشی شوند.

نارسایی قلبی:

به این دستگاه درمان تجویز مجدد قلب (CRT) یا گام برداشتن دو طرفه می‎‌گویند.

---

شاید این مقاله برای شما مفید باشد: تمام آنچه که باید در مورد آریتمی قلب بدانید 

قبل از عمل جراحی ضربان ساز قلب

قبل از کاشت باطری قلب، از پزشک خود بپرسید که مجاز به استفاده چه دارویی هستید. پزشک ممکن است از شما بخواهد که مصرف برخی داروها را یک تا پنج روز قبل از عمل قطع کنید. اگر دیابت دارید، از پزشک خود بپرسید که چگونه باید داروهای دیابت را با وجود این دستگاه مصرف کنید.

بعد از نیمه شب روز قبل از عمل چیزی نخورید و ننوشید. اگر مجبور به مصرف دارو هستید، آن ها را فقط با یک جرعه کوچک آب مصرف کنید.

 

باطری قلب چگونه کاشته می‌شود؟

ضربان سازها به دو روش کاشته می‌شوند:

رویکرد قلب و عروق: این متداول‌ترین تکنیک مورد استفاده است. این روش در آزمایشگاه ضربان ساز قلب یا آزمایشگاه الکتروفیزیولوژی انجام می شود.

• داروی بی حسی موضعی (داروی تسکین دهنده درد) برای بی حس شدن محل تجویز می‌شود. در جایی که لیدها و ضربان ساز قلب وارد می شود، برشی در سینه ایجاد می شود.
• سرب (ها) از طریق برش وارد ورید می‌شوند، سپس با کمک دستگاه فلوروسکوپی به قلب هدایت می‌شوند.
• نوک سرب به عضله قلب متصل می‌شود، در حالی که انتهای دیگر سرب (متصل به مولد نبض) در جیب ایجاد شده در زیر پوست در قسمت بالای قفسه سینه قرار دارد.

رویکرد اپیکاردیال: این مورد بیشتر در کودکان استفاده می‌شود.

• این روش توسط یک جراح در یک مجموعه جراحی انجام می‌شود. بیهوشی عمومی برای خواباندن کودک انجام می‌شود.
• جراح نوک سرب را به عضله قلب متصل می‌کند، در حالی که انتهای دیگر سرب (متصل به مولد نبض) در جیب ایجاد شده در زیر پوست در شکم قرار دارد.
• اگرچه بهبود با رویکرد اپی کاردی طولانی‌تر از روش دیگر است، اما تکنیک‌های کم تهاجم امکان بستری در بیمارستان و زمان بهبود سریع تر را فراهم می‌کند.

 

از جراحی کاشت باطری قلب چه انتظاراتی باید داشت؟

کاشت ضربان ساز درون قلب حدود 1-2 ساعت طول می‌کشد.

هنگام کاشت ضربان ساز قلب چه اتفاقی می‌افتد؟

1. روی تخت دراز خواهید می کشید و پرستار یک مسیر داخل وریدی (IV) را در بازو یا دست شما قرار می‌دهد. به این دلیل که ممکن است در طی مراحل دارو و مایعات دریافت کنید. از طریق تزریق IV به شما دارو داده می‌شود تا شما را آرام و خواب آلوده کند.
2. قبل از جراحی به چندین مانیتور متصل می‌شوید. این مانیتورها به پزشک و پرستار اجازه می‌دهند تا در حین کاشت ضربان ساز ضربان قلب یا همان باطری قلب، فشار خون و سایر اندازه‌گیری‌ها را بررسی کند.
3. سمت چپ یا راست سینه با صابون مخصوص تراشیده و تمیز می‌شود. یک بند در امتداد کمر و بازوهای قرار می‌گیرد تا از تماس دستان شما با زمینه استریل جلوگیری شود.

مراحل کاشت ضربان ساز قلب:

1. پزشک با تزریق داروی بی حس کننده موضعی پوست را بی‌حس می‌کند. پس از ایجاد بی‌حسی موضعی یک برش برای قرار دادن ضربان ساز و سرب ایجاد می‌شود.
2. سپس پزشک با استفاده از دستگاه فلوئوروسکوپی سرب‌ها را داخل ورید قرار داده و آنها را در موقعیت مناسب قرار می‌دهد.
3. بعد از اینکه لیدها در جای خود قرار گرفتند، عملکرد آن‌ها آزمایش می‌شود تا مطمئن شوند می توانند ضربان قلب را افزایش دهند. این آزمایش در اصطلاح “pacing” نامیده می‌شود و شامل انتقال مقدار کمی انرژی از طریق لیدها به عضله قلب است که باعث انقباض قلب می شود. وقتی ضربان قلب افزایش می‌یابد، ممکن است احساس کنید قلب شما سریعتر می‌تپد، البته شما باید فوراً هر دردی را گزارش کنید.
4. پزشک میزان ضربان ساز و سایر تنظیمات را تعیین می‌کند. تنظیمات نهایی پیس میکر پس از کاشت با استفاده از دستگاه خاصی به نام “برنامه نویس” انجام می‌شود.

---

شاید این مقاله برای شما مفید باشد: پیشگیری ؛ تشخیص و درمان به موقع ناراحتی های قلبی 

کاری که یک ضربان ساز قلب انجام می‌دهد

ضربان ساز الکترونیکی کاشته شده عملکرد سیستم الکتریکی طبیعی را تقلید می کند. ضربان ساز قلب شامل دو بخش است:

1. تولید کننده پالس الکتریکی: در این ظرف کوچک فلزی یک باتری و مدار الکتریکی قرار دارد که میزان پالس‌‎های الکتریکی ارسال شده به قلب را تنظیم می کند.
2. سرب‌ها (الکترودها): یک تا سه سیم عایق و انعطاف پذیر، هر کدام در یک محفظه یا محفظه‌هایی از قلب قرار می‌گیرند و پالس‌های الکتریکی را برای تنظیم ضربان قلب تحویل می‌دهند.

یک نکته مهم: ضربان سازها فقط در صورت نیاز کار می‌کنند. اگر ضربان قلب شما خیلی کند است (برادی کاردی)، ضربان ساز قلب سیگنال های الکتریکی را برای اصلاح ضربان قلب ارسال می‌کند.

همچنین، در ضربان سازهای جدید سنسورهایی وجود دارد که حرکت بدن یا میزان تنفس را تشخیص می‌دهند، که به ضربان سازها برای افزایش ضربان قلب در حین ورزش، در صورت لزوم، سیگنال می‌دهد.

مراقبت‌ها و محدودیت‌های بعد از جراحی باطری قلب

• توصیه می‌شود که هر روز پانسمان محل جراحی تعویض گردد و نیازی نیست روی موضع، دارو یا ماده خاصی بمالید، اما پانسمان را با دستکش و گاز استریل تعویض نمائید.
• اگر با قرمزی و تورم محل زخم  مواجه شدید سریعا به پزشک معالج اطلاع دهید.
• تا زمانی که بخیه‌ها را نکشیده‌اید به محل زخم آب نرسد و استحمام انجام نشود.
• به مدت یک ماه حرکات شانه چپ را محدود شود و بهتر است به پهلوی چپ خود نخوابید.
• گوشی تلفن همراه خود را به طور مستقیم روی محل نصب پیس میکر نگذارید. توصیه می‌شود که موبایل را حداقل 15 سانتی‌متر دورتر از پیس میکر قرار دهید. در هنگام مکالمه با تلفن همراه آن را روی گوش سمت راست خود قرار دهید.
• از حضور در مکان­هایی که امواج مغناطیسی قوی دارند مانند رانندگی با موتور سیکلت، کار با اره برقی، پست‌های برق فشار قوی و امثال آن خودداری نمایید.
• در هنگام سفر با هواپیما، مسئولین بازرسی را از وجود پیس میکر خود مطلع نمائید.
• در صورت نیاز به انجام MRI با پزشک خود مشاوره کنید.
• قبل از انجام اقدام خدمات دندانپزشکی، حتما با پزشک خود مشورت نمائید.

 

خطرات و عوارض

عوارض ناشی از جراحی برای کاشت ضربان ساز غیر معمول است، اما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• واکنش آلرژیک
• عفونت، تورم، کبودی یا خونریزی در محل قرارگیری پیس میکر، به ویژه اگر داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنید.
• آسیب به رگ‌های خونی یا اعصاب نزدیک ضربان ساز قلب
• مشکلات ریوی

آزمایشات قبل از عمل کاشت باطری قلب

این آزمایشات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

(نوار قلب):

الکتروکاردیوگرام یک آزمایش ساده و بدون درد است که فعالیت الکتریکی قلب را اندازه‌گیری می‌کند. مشکلات قلبی اغلب بر فعالیت الکتریکی قلب تاثیر می‌گذارد. متخصص قلب می‌تواند داده‌های این آزمایش را تجزیه و تحلیل کند تا درک بهتری از ضربان قلب و ریتم قلب داشته باشد، همچنین می‌تواند برخی از انواع بیماری‌های ساختاری قلب را شناسایی و کارایی قلبی را ارزیابی کند. توجه داشته باشید دستگاه EKG برق تولید نمی‌کند. در عوض، فعالیت الکتریکی را هدایت و اندازه‌گیری خواهد کرد.

 

نظارت بر هولتر:

این یک نسخه قابل حمل از نوار قلب است. این به ویژه در تشخیص اختلالات ریتم که در زمان‌های غیر قابل پیش بینی رخ می دهد بسیار مفید است. شما مانیتور را می پوشید و هنگام انجام فعالیت های عادی خود برای یکی دو روز ، اطلاعات مربوط به فعالیت الکتریکی قلب شما ثبت می‌شود.

 

برخی از دستگاه‌های شخصی:

مانند ساعت‌های هوشمند، نظارت بر الکتروکاردیوگرام را ارائه می‌دهند. از دکتر خود بپرسید که آیا این گزینه برای شما مناسب است یا خیر.

 

اکوکاردیوگرام:

این آزمایش غیرتهاجمی از امواج صوتی بی ضرری استفاده می‌کند که به پزشک اجازه می دهد عملکرد قلب را ببیند. ابزار کوچکی به نام مبدل بر روی سینه قرار می‌گیرد. این وسیله امواج صوتی را از قلب به دستگاهی منتقل می‌کند که با استفاده از الگوهای موج صدا تصاویر قلب تپنده را روی مانیتور می‌سازد.

 

سنجش استرس:

برخی از مشکلات قلبی فقط در حین ورزش رخ می دهد. برای آزمایش استرس، قبل و بلافاصله بعد از راه رفتن روی تردمیل یا دوچرخه ثابت از نوار قلب استفاده می‌شود. در برخی موارد، اکوکاردیوگرام یا تصویربرداری هسته‌ای نیز انجام می‌شود.

 

مراقبت‌های ویژه

بعید است که به دلیل تداخل الکتریکی، ضربان ساز ضربان قلب شما متوقف شود. اما باید چند اقدام احتیاطی انجام دهید:

 

تلفن‌های همراه:

صحبت با تلفن همراه ایمن است، اما تلفن همراه خود را حداقل از اینسکوتر ضربان ساز 6 اینچ (15 سانتی‌متر) دور کنید. تلفن خود را در جیب پیراهن نگه ندارید.

 

سیستم های امنیتی:

عبور از یک فلزیاب فرودگاه با ضربان ساز شما تداخل نخواهد داشت، اگرچه فلز موجود در آن می‌تواند زنگ خطر را به صدا در آورد اما بهتر است مدت زمان کمی در مجاورت سیستم تشخیص فلز قرار گیرید. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی باطری قلب، یک کارت شناسایی داشته باشید که نشان می‌دهد ضربان ساز ضربان قلب دارید.

 

تجهیزات پزشکی:

اطمینان حاصل کنید که همه پزشکان و دندانپزشکان از داشتن ضربان ساز قلب مطلع هستند. برخی اقدامات پزشکی مانند تصویربرداری با تشدید مغناطیسی، سی تی اسکن، پرتودرمانی سرطان، الکتروکوتر برای کنترل خونریزی در حین جراحی و سنگ شکنی موج شوک برای تجزیه سنگ‌های بزرگ کلیه یا سنگ صفرا می‌تواند در ضربان ساز قلب شما تداخل ایجاد کند.

 

تجهیزات تولید برق:

حداقل 2 فوت (61 سانتی‌متر) از تجهیزات جوشکاری، ترانسفورماتورهای ولتاژ بالا یا سیستم‌های مولد موتور بایستید.

 

اگر در اطراف چنین تجهیزاتی کار می‌کنید، از دکتر خود در مورد تنظیم آزمایش در محل کار خود سوال کنید تا مشخص شود آیا این تجهیزات بر ضربان ساز شما تأثیر می‌گذارد یا خیر.

دستگاه‌هایی که بعید به نظر می رسد با ضربان ساز قلب شما تداخل داشته باشند شامل اجاق‌های مایکروویو، تلویزیون و کنترل از راه دور، رادیو، توستر، پتو برقی، ریش تراش برقی و دریل برقی هستند.

• داشتن ضربان ساز باید علائم ناشی از کندی ضربان قلب مانند خستگی، سبکی سر و غش را بهبود بخشد.
• پزشک شما باید هر سه تا شش ماه یک بار ضربان ساز ضربان قلب را بررسی کند. در صورت چاق شدن، پف یا مچ پا پف کرده و غش یا سرگیجه به پزشک اطلاع دهید.
• باتری ضربان ساز شما باید پنج تا 15 سال دوام داشته باشد. و برای جایگزینی آن نیاز به جراحی دارید. روش تعویض باتری ضربان ساز شما اغلب سریعتر است و نسبت به روش کاشت ضربان ساز قلب شما به زمان ریکاوری کمتری نیاز دارد.
• از آنجا که بیشتر ضربان سازهای امروزی به طور خودکار ضربان قلب را متناسب با سطح فعالیت بدنی تنظیم می‌کنند، می‌توانند سبک زندگی فعال‌تری را از سر بگیرند.

هر چند وقت یکبار برای ضربان ساز قلبم به پزشک مراجعه می‌کنم؟

یک بررسی کامل ضربان ساز باید 6 هفته پس از کاشت ضربان ساز شما انجام شود. تنظیماتی انجام می‌شود که عمر ضربان ساز شما را طولانی می‌کند.

سپس ضربان ساز باید هر 3 ماه یکبار از طریق تلفن چک شود تا مشخص شود که باتری آن چقدر کار می‌کند. پرستار شما نحوه بررسی ضربان ساز با استفاده از فرستنده تلفن توضیح می دهد. یک یا دو بار در سال، شما نیاز به یک معاینه کامل تر در بیمارستان یا مطب پزشک دارید.

اگر ضربان ساز دو بطنی دارید، ممکن است لازم باشد هر 6 ماه به مطب پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید تا مطمئن شوید دستگاه شما به درستی کار می‌کند و نیازی به تنظیم تنظیمات نیست.

 

جهت مشاوره رایگان با پزشکان مجرب مرکز تخصصی پوست و زیبایی اکسیر همین حالا با ما تماس بگیرید.️

آدرس شعبه یک: یوسف آباد، خیابان هجدهم ، پلاک ۱۰

۰۲۱-۸۸۰۶۷۱۷۵

۰۲۱-۸۸۵۵۷۶۰۱-۳