سیروز کبدی چیست، چه علائمی دارد و چگونه درمان می‌شود؟
سیروز کبدی یا تنبلی کبد اختلال جدی و پیشرونده‌ای است که پاسخ کبد به ضایعاتی است که به آن وارد می‌شود و در اثر بیماریهای مزمن کبدی، بافت جوشگاهی (فیروز) در آن ایجاد می‌شود. شکل ظاهری و ساختمان کبد در مبتلایان به سیروز در اثر افزایش کلاژن تغییر می‌کند. این تغییرات موجب فشار بر عروق خونی کبدی و مجاری ریز آن می‌شود. سيروز كبدی در مردان، دو برابر شايع‌تر از زنان است. سيروز مادرزادی نيز می‌تواند در شيرخواران يا كودكان كم سن و سال رخ دهد.
ایجاد بافت جوشگاهی در (فیروزه) در کبد چگونه است؟
آیا تاکنون پس از ترمیم و بهبودی یک زخم به بافت تشکیل شده در آن ناحیه دقت کرده اید؟ بافت ایجاد شده در ناحیه زخم ترمیمی بافت کلاژن است. بافت فیبروز از کلاژن تشکیل شده و کلاژن مجموعه ای از پروتئینهای خارج سلولی است که در پاسخ به التهاب در کبد در محل‌های آسیب دیده ایجاد می شود سلول‌های ایتو ( Ito ) در حالت عادی در کبد غیرفعال هستند و پس از فعال شدن به علل مختلف نظیر التهاب مواد کلاژن تولید مینمایند.
علل سیروز کبدی
- هپاتیت ویروسی نوع «بی» و نوع «سی»
- اختلال در مسیر خروج خون از کبد (بودکیاری)
- مصرف مشروبات الکلی
- بیماریهای متابولیک مثل هموکروماتوز، بیماری ویلسون و…
- انسداد طولانی مدت مجاری صفراوی
- اختلال خودایمنی
- برخی سموم و داروها
- سوء تغذیه
- وراثت
هپاتیت A و E در بروز سیروس کبدی نقشی ندارد ولی در صورتی که فرد مبتلا به بیماری مزمن بی و سی و یا سیروز کبدی دچار هپاتیت A و E شود، بیماری زمینه‌ای تشدید می‌یابد، به همین دلیل پزشک شما؛ آزمایش این نوع هپاتیت‌ها را درخواست می‌کند.
مهمترین علت سیروز کبدی
بیشترین علت بیماری سیروز کبدی در اروپا، مصرف بیـش از حد و طولانی مدت الکل اسـت. در ایران و منطقه خاورمیانه بیشترین علت آن ابتلا به هپاتیت مزمن B است. باید توجه داشت که از هر 100 نفر بیمار مبتلا به هپاتیت B از نوع حاد، 2 الی 4 نفر به هپاتیت مزمن دچار می‌شوند و در صورت عدم درمان و پیشرفت بیماری ممکن است بیماری آنها به سیروز تبدیل شود. بعد از هپاتیت B، ابتلا به هپاتیت مزمن C، شایع ترین علت ابتلا به سیروز کبدی است.
بروز علایم در سیروز به دو علت نارسایی کارکرد کبد و افزایش فشار خون در ورید پورت است. این علایم عبارتند از:
- ضعف، خستگی، بیحالی
- اسهال چرب
- تورم شکم، تجمع آب در شکم
- برجسته شدن عروق مری (واریس مری)
- ضخیم شدن انگشتان (اصطلاحا چماقی شدن)
- کوچک شدن کبد
- ضعف و سستی عضلانی
- کاهش وزن
- تیره شدن پوست، بروز لکه‌های خونمردگی در پوست (به دلیل کاهش پلاکت‌های خون)
- کاهش میل جنسی
- کاهش توانایی جنسی در آقایان
- ورم پاها و شکم
- خونریزی از بینی و لثه
- استشمام بوی نامطبوع از بیمار که به آن «فتورهپاتیکوس» گفته می‌شود.
پيشگيری از سيروز كبدی
- اعتیاد به الکل باید هر چه سریع تر ترک گردد.
- هپاتيت بايد فوراً درمان شود.
- محيط كار خود را از نظر قرار گرفتن احتمالي در معرض مواد شيميايي سمي بررسي كنيد.
روش‌های درماني عبارتند از:
- دارو درماني
- پرهيز غذايي
- استراحت و ساير اقدامات حمايتی
داروها
- مكمل آهن براي كم خوني ناشي از خونريزي يا تغذيه نامناسب
- داروهاي ادرارآور براي كاهش تجمع مايع در بدن
- آنتي بيوتيك‌هايی مثل نئومايسين براي كاهش تجمع آمونياك
- شل كننده‌های مدفوع
رژيم غذايی
پیروی از رژیم غذایی که توسط پزشک و کارشناس تغذیه توصیه می‌شود، پیروی کنید.
فعاليت
فعاليت خود را حتي الامكان حفظ كنيد.
به هنگام استراحت، پاهای متورم خود را بالا نگاه داريد.
بدون دیدگاه