فواید مکمل های غذایی چیست؟
امروزه، مصرف مکمل های غذایی در سراسر جهان رو به افزایش است به طوری که تقریبا نیمی از جمعیت ایالات متحده آمریکا ، از مکمل‌های غذایی استفاده می‌کنند گرچه بهترین پیشنهاد برای برقراری تعادل و کفایت ویتامینها و املاح در بدن، استفاده از یک رژیم غذایی سالم و کامل می باشد ولی دست یابی به این هدف، چندان میسر نمی شود. چرا که دیده شده بسیاری از مردم، از یک رژیم متعادل و متنوع پیروی نمی‌کنند. به علاوه در برخی دوران‌ها نیازهای بدن به حدی افزایش می‌یابد که حتی با رعایت یک رژیم متناسب، نمی‌توان این افزایش نیاز را تامین کرد.
فراموش نکنیدکه؛ مصرف هرگونه مکملی باید براساس نیازشما باشد و باید تحت نظرپزشک یا متخصص تغذیه صورت گیرد.
دلایل مصرف مکمل ها عبارتند از:
شرایط نگهداری، پخت طولانی مدت و فرآوری غذاها
بسیاری از ویتامین‌های مورد نیاز بدن از قبیل برخی ویتامین‌های گروه B و C به گرما حساس هستند و بر اثر پخت طولانی مدت از بین می‌روند. حتی ویتامین E بر اثر حرارت های بالای سرخ کردن، تخریب میشود. پخت طولانی و جوشاندن سبزی مقدار قابل توجهی از ویتامین‌های گروه B و C آن را از بین می‌برد. همچنین نگهداری طولانی مدت سبزیجات و میوه جات پس از برداشت از مزرعه تا زمان مصرف، به از دست رفتن مقدار زیادی از ویتامین C آنها منجر میشود. فولات مواد غذایی نیز بسیار حساس است و بر اثر نگهداری و آماده سازی غذا از بین میرود.
برخی ویتامینها مانند ویتامین های گروه B با قرار گرفتن در معرض اشعه مایکروویو از بین می‌روند در فرآوری غذاها، ویتامین‌های B1 و B6 و C و فولات آنها کاسته میشود بنابراین بسیاری از مواد غذایی که ما در طول روز از آنها استفاده می‌کنیم بر اثر روش‌های متفاوت پخت و نگهداری طولانی مدت، نمی‌توانند مقادیر مناسبی از ویتامینها و املاح مورد نیاز را برای بدن فراهم کنند.
رژیم های غذایی افراطی:
افرادی که از رژیم‌های خاص و افراطی پیروی می‌کنند، گروه مهمی از غذاها را از دست می دهند و این افراد با کمبود ویتامینها و مواد معدنی روبه رو خواهند شد و با مصرف مکمل‌ها می‌توان کمبود آنها را جبران کرد.
از سوی دیگر، یکی از موارد ضروری بودن مصرف مکمل‌ها، رژیم‌های کاهش وزن محدود است.
توصیه میشود:
- رژیم های زیر 1200کیلوکالری در زنان و زیر 1800کیلوکالری در مردان حتما با دریافت مکمل همراه باشند.
- همچنین افرادی که گیاه خوارهستند و به طور اصولی گیاه خواری نمی کنند باید دقت کنند
زیرا بر اثر مصرف نکردن گوشت و دیگر فرآورده‌های حیوانی ممکن است به کمبود ویتامین B12 دچار شوند که کمبود این ویتامین نیز به نوبه خود، کم خونی را سبب میشود.
آلرژی‌های غذایی:
در برخی بیماری ها افراد به مواد غذایی خاصی حساسیت نشان می‌دهند.
به عنوان مثال:
- در بیماری سلیاک، بیمار به گلوتن حساس است و گروه بزرگی از مواد غذاها از رژیم غذایی او حذف میشود.
بنابراین به منظور جبران ویتامینها و مواد معدنی لازم برای بیمار فوق؛ مصرف مکمل های غذایی ضروریست.
- یا برخی افراد به اختلال «عدم تحمل به لاکتوز» مبتلا هستد و نمی‌توانند شیر مصرف کنند.
در صورت استفاده نکردن از فرآورده های لبنی دیگر، دچارکمبود کلسیم و ویتامینB2 میشوند که دراینجا نیز می‌توان از مکمل های غذایی استفاده کرد.
مصرف طولانی مدت برخی آنتی بیوتیک‌ها و آنتی اسیدها:
برخی آنتی‌بیوتیک‌ها که در روند درمان بیماری مصرف میشوند، باعث از بین رفتن باکتری‌های مفید روده میشوند. برخی از این باکتری ها، ویتامین‌های گروه B را تولید می‌کنند. کمبود ویتامین‌های گروهB بر اثرمصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به بروز عوارض عصبی شدیدی منجر شود. توصیه میشود هنگام مصرف آنتی بیوتیک‌های با طیف گسترده، مکمل های غذایی حاوی ویتامینB در رژیم غذایی بیماری گنجانده شود. مصرف طولانی مدت آنتی اسیدها نیز از بین رفتن یا کاهش اسید معده را سبب میشود.
اسید معده عامل کمک کننده برای جذب ویتامین B12 است و کمبود این ویتامین ممکن است به بروز عوارض عصبی بیانجامد که برای تجویز مصرف این داروها باید بیمار از نظر کمبود احتمالی این نوع ویتامینها مورد بررسی قرار گیرد.
سیگار
در افراد سیگاری، نیازهای متابولیسمی ویتامین C افزایش می‌یابد. به دلیل پایین بودن میزان سرمی اسید اسکوربیک در افراد سیگاری، توصیه شده است که سیگاری‌ها دریافتی اسید آسکوربیک خود را به حد اقل 100mg/day افزایش دهند تقریبا به ازای کشیدن هر یک نخ سیگار، نیاز متابولیسمی ویتامین C حداقل 30 میلی‌گرم افزایش می‌یابد.
ویتامینC؛ ویتامین بسیار حساس، که با اکسیداسیون به سرعت تخریب و بر اثر پختن، مقدارقابل توجهی ازآن ازبین میرود.
با توجه به اینکه ویتامین C یک آنتی اکسیدان بسیار مهم است و نقش مهمی در تقویت دستگاه ایمنی بدن دارد توجه به مقدار دریافت کافی از آن، ضروری است.
نیازهای رشد
رشد سریع در دوران نوجوانی، نیاز بدن را به مواد غذایی چندین برابر می‌کند.
بنابراین توجه به تامین مقدار کافی مواد غذایی مورد نیاز در این دوران، بسیار ضروری است.
روی، یکی از عواملی است که توجه به تامین آن در سنین رشد، در رشد قدی نوجوان، بسیار تاثیر گذار است و در صورت تامین نشدن این عنصر معدنی از طریق غذا، مکمل‌ای حاوی روی، کمک کننده‌اند.
دوران‌های خاص
در حقیقت برای یک بارداری سالم و رشد مناسب جنین، مادر در این دوران باید نیازهای بدن خود را از طریق رژیم غذایی مناسب و مکمل‌ها، تحت نظر پزشک، تامین کند.
در دوران بارداری، نیاز به آهن تا دو برابر قبل از بارداری افزایش می‌یابد. این میزان افزایش نیاز، برای رشد جنین به حدی بالاست که از طریق مواد غذایی به تنهایی تامین نمی‌شود.
مصرف روزانه یک عدد قرص آهن از پایان ماه چهارم بارداری تا 3 ماه پس از زایمان، برای پیشگیری از کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن و عوارض نامطلوبی که بر رشد و تکامل جنین و سلامت مادر دارد، ضروری است. همچنین در این دوران، نیاز به ویتامینها و املاح افزایش می‌یابد. در شرایطی که برنامه غذایی خانم باردار از لحاظ تنوع و تعادل مناسب نیست یا خانم باردار به علت حاملگی‌های مکرر، ذخایر بدنی کافی ندارد، مصرف مکمل‌های مولتی ویتامین از پایان ماه چهارم تا سه ماه پس از زایمان روزانه یک عدد توصیه میشود.
مکمل اسید فولیک که بسیار حیاتی است.
مصرف آن باید سه ماه قبل از بارداری آغاز شود.
چرا که لوله‌های عصبی نوزاد تا روز 28 حاملگی تشکیل میشود و کمبود اسید فولیک، ممکن است نقص تشکیل لوله‌های عصبی را سبب شود. مصرف منابع غذایی غنی از اسید فولیک مانند اسفناج، میوه‌ها و مرکبات در برنامه غذایی توصیه میشود اما با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از اسید فولیک بر اثر پخت سبزی‌ها از بین میرود.
توصیه میشود از منابع غذایی تازه و مکمل آن در این دوران استفاده کرد. دوران قاعدگی دربرخی خانم‌ها با خونریزی زیاد همراه است که ممکن است سبب نیاز به مصرف مکمل در آنها شود.
مشکلات افراد سالخورده
در افراد سالخورده، نیاز به کلسیم، ویتامین D و ویتامین B12 افزایش می‌یابد. از این رو باید نسبت به دریافت کافی آنها توجه ویژه داشت. به علاوه، بیماری‌های مزمنی که افراد مسن با آنها درگیرند، سبب کاهش حس چشایی و بویایی آنان میشود و فرآیند هضم نیز در این دوران ضعیف میشود و ممکن است جذب مواد مغذی در این دوران بسیار کاهش یابد که یکی از دلایل مهم آن، کاهش اسید معده بر اثر افزایش سن است.
قرار نگرفتن در برابر نور خورشید
افرادی که به دلیل شرایط شغلی، وضعیت جغرافیایی یا وضعیت فیزیکی خود نمی‌توانند به اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار گیرند، از لحاظ ویتامین D دچار کمبود خواهند شد. نور خورشید، تولید ویتامین D را در پوست تسریع می‌کند. هوای ابری، هوای آلوده، لباس، پرده ها و حتی پنجره های معمولی نیز ممکن است مانع دریافت نور خورشید شوند. کسانی که در معرض نور آفتاب قرار نمی‌گیرند باید آن را، ازطریق مکمل‌ها یا موادغذایی غنی ازآن کسب کنند.
به هر حال فراموش نکنید!
نیاز هرشخص به ویتامینها و موادمعدنی در زمانهای مختلف، باتوجه به شرایطی که درآن قرار می‌گیرد، متفاوت است. این شما نیستید که می‌توانید برای خود، مکمل تجویز کنید. این کار به عهده متخصص است. چه بسا شما رژیم غذایی مناسبی دارید ولی حس می‌کنید نیاز به مصرف مکمل های غذایی دارید و اینجاست که با دریافت ویتامین اضافی، بدنتان در معرض خطر عوارض ناشی از مصرف بیش از حد ویتامینها و املاح قرار می‌گیرد. عکس این مقاله نیز صادق است، یعنی شما ممکن است فکر کنید رژیم غذایی مناسبی دارید که همه نیازهای بدنتان را تامین می‌کند ولی در واقع به دلایل ذکر شده، بدنتان ویتامین و مواد معدنی لازم را دریافت نمی‌کند.
دقت کنید؛ مکمل های غذایی تجویز شده، طبق دستور پزشک مصرف و از مصرف بیش از اندازه و یا قطع خودسرانه بپرهیزید.
کلینیک تخصصی اکسیر با همکاری گروه پزشکان متخصص پوست و مو، زیبایی و کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی در منطقه یوسف آباد تهران
بدون دیدگاه