انباشتگی چربی در ناحیه کمر و باسن

علت جمع شدن چربی در هر قسمت از بدن چیست؟

نمایه (شاخص) توده بدنی یا همان Body Mass Index (BMI) فاکتور مهمی است که در تشخیص وضعیت فرد از نظر نوع چاقی و لاغری و یا تناسب اندام بسیار مورد توجه است. فرمول شاخص توده بدنی برابر است با: وزن (کیلوگرم) تقسیم بر مجذور قد (متر)

 

حاصل فرمول شاخص توده بدنی:

• اگر عددي بين 20 تا 25 باشد، نشان دهنده آنست كه فرد مورد نظر در حيطه نرمال وزني است.
• اگر عددي بين 25 تا 30 باشد، نشان دهنده آنست كه فرد مورد نظر داراي اضافه وزن است.
• اگر عددي بين 30  تا 35 باشد، نشان دهنده آنست كه فرد مورد نظر مبتلا به چاقي درجه يك است.
• اگر عددي بين 35 تا 40 باشد، نشان دهنده آنست كه فرد مورد نظر مبتلا به چاقي درجه دو است.
• و اگر عدد حاصل، بيش از 40 باشد، نشان دهنده آنست كه فرد مورد نظر مبتلا به چاقي درجه سه يا چاقی مفرط است.

 

شاخص توده بدنی با آنكه كاربرد فراواني دارد و تعيين كننده وضعيت هر فرد از لحاظ وزنی است،  اما در تعيين نوع چاقی يا چاقی موضعی، بسيار ضعيف و بدون استفاده است. ممکن است فردي از نظر شاخص توده بدن در محدوده نرمال وزنی باشد اما مبتلا به چاقی موضعی باشد، كه با كمك شاخص توده بدنی هرگز به آن پی نخواهيم برد. حال نیاز داریم تا روش‌های مكملی را در كنار شاخص‌های مورد استفاده به كار بگيريم تا نتيجه دلخواه را در حوزه رژيم درمانی به دست آوريم.

InBody آنالیز بدن: دستگاهی با تكنولوژی برتر در خدمت رژيم درمانی

مرحله ابتدايی براي هر رژيم درماني و ارائه برنامه غذايي؛ اندازه گيري قد و وزن و به دست آوردن BMI هر فرد است. در مرحله بعد با توجه به مقادیر به دست آمده، مقدار كالری روزانه هر فرد محاسبه شده و برنامه رژيم غذايی متناسب هر فرد با توجه به شرايطش نوشته می‌شود اما همان‌گونه كه در بالا هم گفته شد، شاخص توده بدن، مشخص كننده نوع وضعيت بدنی هر فرد نيست و نمی‌تواند شاخص دقيقی باشد، از اين رو نياز به يك روش يا دستگاه كه بتواند به شكل مكمل اين نياز را به طور كامل برطرف كند، ضروری به نظر ميرسد.

 

دستگاه Inbody  يك دستگاه جديد با تكنولوژی برتر در زمينه تعيين وضعيت بدنی هر فرد است.

وقتي فردي روي دستگاه Inbody قرار می‌‎گيرد، ابتدا، وزن و شاخص توده بدني او به طور دقيق، تعيين می‌شود. سپس به بررسی و آناليز تك تك اعضای بدن و نوع وضعيت آنها به طور جداگانه بپردازيم. با اين دستگاه مي‌توانيم ميزان چربی، عضله و درصد آنها را در تك تك اندام ها بررسي كنيم  و پس از آن به نوشتن يك رژيم غذايی مناسب با وضعيت بدنی آن فرد بپردازيم. با استفاده از اين دستگاه اطلاعات زير به راحتي قابل دسترس است:

 

اين اطلاعات شامل چهار بخش، كه به ترتيب شامل:

• تركيبات بدن (Body Composition)
• تشخيص چاقي (Obesity Diagnosis)
• كنترل چربي/عضله (Muscle-Fat Control)
• برنامه ورزشی (Exercise Planner)

 

تركيبات بدن

در اين بخش اطلاعاتي شامل: وزن، تعيين وزن نرمال، تعيين توده عضلانی، تعيين توده چربی بدن، تعيين ميزان آب بدن، تعيين توده چربی آزاد بدن را به طور مجزا برای هر اندام خواهيم داشت.

 

تشخيص چاقي

در اين بخش اطلاعاتي شامل: شاخص توده بدن، درصد چربی بدن، نسبت دور كمر به دور باسن و شاخص متابوليك بدن ( شاخص سوخت و ساز)  به طور مشخص به دست می‌آيد.

 

كنترل چربي/عضله

در اين بخش به طور جداگانه مشخص می‌شود كه بدن شما چه ميزان توده عضله و توده چربی در مقياس كل، كم يا زياد دارد و يا اينكه در حيطه نرمال است.

 

برنامه ورزشي

اين بخش با توجه به نوع و شرایط بدنتان، در هر يك از فعاليت هاي ورزشي، به شما میگوید چه ميزان كالری‌سوزی خواهيد داشت و چه مدت زمان وچه فعاليت بدنی برای آنكه بتوانيد به وزن دلخواهتان برسيد، برای شما مناسب‌تر است. و در نهايت به كمك تمامي اين اطلاعات، بهترين رژيم با توجه به بدن هر فرد و وضعيت متابوليكی وی برايش نوشته خواهد شد.

 

سایر موارد مهمی که توسط دستگاه بادی آنالیز اندازه‌گیری می‌شود شامل:

• درصد چربی بدن
• BMI
• سطح شکمی، مساحت چربی شکمی، محیط شکم
• WHR
• متابولیسم پایه
• انرژی کل مصرفی
• سن بدنی
• ایمپدانس الکتریکی
• نوع بدن (چاق، اضافه وزن، عضلانی، پرچربی، لاغر)
• ارزیابی جز به جز، مقدارچربی و عضله موجود در دست چپ، دست راست، پای چپ، پای راست، میان تنه وشکم
• کالری مصرفی برای کاهش وزن و تغییرات ترکیب بدن

 

با تست آنالیز ترکیبات بدنی

می‌توانیم به طور کاملا دقیق از مقدار کاهش وزن خود به صورت چربی و یا عضله مطلع شده و پیشرفت برنامه رژیم و یا ورزشی خود را مشاهده نمایید و بدانیم که قسمت‌های مختلف بدن مخصوصا میان تنه و شکم چه مقدار چربی و عضله از کم شده است که این امر می تواند به فرد در رسیدن به تناسب اندام کمک شایانی نماید. زیرا هدف از کاهش وزن فقط کاهش چربی بدن می‌باشد.

دستگاه Inbody با قاطعیت به شما می‌گوید؛ کاهش وزن‌هایی که با رژیم‌های بسیار سخت غیر علمی، استفاده از دستگاه‌های فریب دهنده غیر اصولی، سونا و غیره صورت می‌گیرد بیشتر سبب کاهش آب بدن شده و مقدار کاهش چربی بدن به ندرت اتفاق خواهد افتاد کاهش مقدار آب بدن که با از دست رفتن عضله بدن نیز همراه است متابولیسم بدن هم کم می‌شود و پس از مدتی وزن از دست رفته به مقدار بیشتری برخواهد گشت.

 

نسبت دور کمر به باسن (Waist Hip Ratio ( WHR))

يک اندازه‌گيرى تَن‌ سنجى براى تعيين توزيع چربى بدن و چاقى شکمى است.

اين نسبت از طريق تقسيم دور کمر، در باريک‌ترين ناحيه، به دور باسن، در بيشترين دور اندازه‌گيرى شده، به ‌دست مى‌آيد:

 

WHR =a / f

a= کم‌ترين دور اندازه‌گيرى شده دور کمر (سانتى‌متر يا اينچ)

f= بزرگ‌ترين دور اندازه‌گيرى شده دور باسن (سانتى‌متر يا اينچ)

نسبت‌هاى بالاتر از 0.8 براى زنان و 0.95 براى مردان با افزايش خطر بيمارى‌هائى نظير بيمارى‌هاى ايسکميک قلب، هيپرتانسيون، سکته و تيپ II ديابت مليتوس همراه است. WHR، نسبت abdominal/gluteal هم ناميده مى‌شود که چاقى آندروئيد را از چاقى ژينوئيد متمايز مى‌سازد.

نسبت دور کمر به باسن (WHR)

انباشتگی چربی در ناحیه کمر و باسن به دو حالت در بدن ایجاد می‌شود که به دو شکل سیب و یا گلابی در قسمت کمر و باسن می‌باشد، لذا نسبت دور کمر به باسن اهمیت زیادی در سلامتی شخص داشته و در صورت عدم استاندارد بودن این تناسب بایستی فعالیت بدنی و چربی سوزی انجام گیرد تا سریعا این حالت به صورت نرمال درآید. اگر با متر دور کمر را اندازه گیری کرده و عدد بدست آمده را به اندازه بدست آمده از اندازه‌گیری دور باسن تقسیم کنیم عدد حاصل نسبت دور کمر به باسن است اگر عدد بدست آمده را در جدول استاندارد زیر به نسبت جنسیت و سن مورد بررسی قرار دهیم آنگاه می‌توانیم حد خطر را در این موضوع برای خودمان تشخیص داده و در صورت عدم نرمال بودن، سریعا اقدام به فعالیت و کنترل وزن نماییم زیرا که این تناسب اهمیت زیادی در بروز بیماری‌های قلبی– عروقی دارد.

دور کمر تقسیم بر دور باسن= WHR

 

هنجار نسبت محیط کمر به محیط باسن در مردان و زنان حد خطر این جدول را در تصویر پیوستی دنبال فرمایید.

 

نسبت دور کمر به باسن (WHR)

• ارتباط بالائی با چربی احشائی دارد.
• ارتباط بالائی با چربی شکم دارد.
• برای بچه‌ها ارزشمند نیست.
• با فشار خون بیشتر ارتباط مستقیم دارد.
• با فاکتورهای قلبی- عروقی ارتباط مستقیم دارد.
• با مرگ زودرس ارتباط مستقیم دارد.
• با سکته‌های قلبی و مغزی ارتباط مستقیم دارد.
• با کلسترول می‌تواند ارتباط مستقیمی داشته باشد.
• برای افراد جوان و میانسال WHR بالای 0.94 در مردان و 0.82 در زنان عوامل خطر زای بیماری وجود دارد.
• تیپ بدنی به تناسب انباشتگی چربی و پیکربندی بدنی در مرکزثقل بدن به دو صورت سیب شکل ویا گلابی شکل می‌باشد.

 

زنان اغلب چاقی زنانه (ژینکوئیدی) یا گلابی شکل دارند که در این الگو، چربی بیشتر در نواحی باسن، بالای ران و پشت بازوها ذخیره می‌شود و چربی در ناحیه شکم، در حد متوسط است. این الگو در توزیع چربی، مربوط به میزان بالای استروژن و پروژسترون در زنان است که باعث ذخیره بیشتر چربی در پایین تنه می‌شود و شکل پیکربندی مردان بصورت سیب می‌باشد.

نسبت دور کمر به دور باسن، اهمیت زیادی در سلامتی هر فرد دارد. هم چنین افزایش قطر شکم بیش از 80 سانتی‌متر برای خانم‌‌ها به منزله آغاز خطر است ، از 88 سانتی‌متر دچار بیماری‌هایی در خصوص چاقی می‌شوند و به اوج خطرات نزدیک می‌شوند. قطر 94 سانتی‌متر آغاز خطر چاقی شکمی برای مردان است و از 102 سانتی‌متر بیماری‌های زمینه‌ای بروز می‌نمايد و بیش از 112 سانتی‌متر به اوج خطر نزديك می‌شوند.

 

در چه صورت چاقي شكمي بروز پيدا مي كند؟

اگر میزان انرژی دریافتی شما با مصرف انرژی تان متفاوت باشد و در دوران رشد نيز نباشيد ،انرژی مازاد در قسمت‌هایی از بدن، بر اساس الگوی ژنتیکی انباشته می‌شود.

انباشتگی چربی خانم‌ها معمولا در قسمت پایین تنه و به شکل گلابی است و در آقایان این انباشتگی در بالا تنه به وجود می‌آید و سيبي شكل است.

اين انباشتگي چربي موجب بروز بيماری‌هاي مزمن از جمله ديابت، بيماري هاي قلبي عروقي، پرفشاري خون و سكته مغزي می‌گردد.

سعي كنيم با رژيم غذايي سالم و متناسب، محيط دور كمر را در محدوده‌ی نرمال حفظ كنيم.

 

محاسبه WHR:

امروزه شاخصهای زیادی برای تعیین سطح سلامت جسمانی و تناسب بدنی افراد جامعه وجود دارد.

نسبت دور شکم به دور ران یکی از فاکتورهای تعیین کننده در مشخص نمودن سطح سلامت و همچنین تناسب اندام میباشد.

در صورتی که نتیجه مناسبی در این شاخص برای شما وجود داشته باشد نه تنها نشان دهنده این است که بدن شما از تناسب نسبتا خوبی برخوردار است بلکه یکی ازنشانه‌های سلامت قلبی و عروقی شما نیز میباشد.