شپش

شپش سر

از دیرباز یکی از بیماری‌های شایع در همه سنین خصوصا در سنین مدرسه؛ ابتلا به شپش هست. از این میان شپش سر شایع‌تر است. شپشها، حشرات انگلی ریز و کوچک؛ که رنگ آنها خاکستری متمایل به قهوه ایست که روی پوست فرد مبتلا زندگی می‌کند. طول بدن آنها تقریبا یک الی سه میلی‌متر است. این موجودات ریز در لابه‌لای موی سر پنهان شده و از شخصی به شخص دیگر منتقل می‌گردند. خوشبختانه این حشرات توانایی جهیدن یا پرواز و یا نفوذ به درون پوست سر را ندارند. اغلب شپش‌ها؛ در موی سر کودکان دیده می‌شود که به آسانی توسط تشخیص پزشک قابل درمان است.

یکی از تصورات اشتباه والدین در مورد شپش سر اینست که؛

به علت رعایت نکردن بهداشت فردی است که فقط در روستاها و نقاطی که امکانات رفاهی کم و فقیر نشین دارند،یافت می‌شود. اما باید یادآور شد که این تصور کاملا اشتباه است و وجود شپس سر تنها به علت عدم نظافت و یا عدم رعایت بهداشت نیست بلکه افرادی که از شرایط رفاهی خوبی بهرمند هستند هم ممکن است به شپش سر مبتلا گردند؛ همچنین ابتلا به این بیماری برای افرادی که باشگاه‌های ورزشی و یا استخرهای عمومی استفاده می‌کنند، به وفور یافت می‌شود.

علائم و نشانه های ابتلا به شپش:

• معمول‌ترین علامت وجود شپش؛ خارش پوست سر می‌باشد.

علت خارش، حرکت شپش‌ها در لابه‌لای مو و تغذیه آنها باعث ایجاد خارش و آلرژی می‌شود.

• اغلب این خارش‌ها در اطراف گوش‌ها و یا ناحیه پشت سر می‌باشد و یا شدت بیشتری دارد.
• احساس سنگینی در سر
• مشکلات در هنگام خواب
• سوزش سر که  اغلب به دلیل خارش سر ایجاد می‌شود.
• پدید آمدن لکه‌های قرمز روی سر، شانه‌ها یا گردن
• ظاهر شدن سفیدی‌های کوچک به نام رشک در میان مو که نشان از تخمگذاری شپش دارد.

اغلب شپش سر؛ در بین کودکان 4 تا 11 سال اتفاق می‌افتد و در دختران بیشتر از پسران دیده شده است، اما بدین معنا نیست که افراد بالغ به این مشکل دچار نمی‌شوند.

بسیار مهم است که بدانیم چگونه سر خود یا فرزندا نمان را از وجود شپش کنترل کنیم.

همانطور که گفته شد خارش سر اولین نشانه وجود شپش سر است، اما خارش سر همیشه نشانه وجود این حشره نیست بلکه گاهی ممکن است در اثر شوره سر، اگزما یا حساسیت به شامپوی خاصی ایجاد شده باشد؛ بنابراین بهترین راه کمک گرفتن از پزشک است تا معاینه و بررسی دقیق‌تری انجام شود. هرچند بهبود وضعیت بهداشتی، رفاهی و اجتماعی تاثیر بسزایی در کاهش ابتلا به این بیماری داشته است، اما همچنان این انگل گستردگی جهانی دارد. این حشرات فقط مختص جامعه یا طبقه اجتماعی خاصی نیست. طول مو، جنس مو، سن و رنگ مو تاثیری در انتقال آنها نداشته و شامپو کردن معمولی باعث از بین رفتن یا پیشگیری از آن نمی‌شود برای اطمینان توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید تا روش‌های درمانی سریع‌تری برای از بین بردن شپش سر به شما پیشنهاد کند.

پیشگیری از شپش سر

• این مشکل در میان کودکان و در مدارس و مهدکودک‌ها؛ شیوع بیشتری دارد.

شپش سر از شخصی به شخص دیگر منتقل می‌شود واین انتقال معمولا به هنگام بازی با ارتباط نزدیک اتفاق خواهد افتاد.

• برس، شانه، مسواک، روسری، مقنعه، شال گردن و بالش و غیره جز وسایل شخصی می‌باشند.

لذا این نکات را به فرزندان گوشزد نموده و به آنها آموزش دهید که این وسایل را با دیگران به اشتراک نگذارند.

• اگر کودک به مدرسه یا مهد کودک و یا اماکن ورزشی می‌رود، برای اطمینان هر سه یا چهار روز یکبار مو‌های آن‌ها را کنترل نموده و از عدم وجود این حشرات مطمئن گردید.

چون رِشک (تخم گذاری شپش) بر خلاف شوره سر، با شانه کردن مو‌ها و حرکت دست تکان نمی‌خورد و سر جای خود ثابت می‌ماند.