قرص جدید قند خون
متفورمین یک داروی تجویزی است که برای درمان دیابت نوع 2 استفاده میشود. این دارو متعلق به دستهای از داروها به نام “بیگوانید” است. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 سطح قند خون (گلوکز) دارند که بالاتر از حد طبیعی افزایش مییابد. متفورمین دیابت را درمان نمیکند. در عوض، به کاهش سطح قند خون در یک حد امن کمک میکند.
متفورمین باید به مدت طولانی مصرف شود. بنابراین ممکن است به عوارض آن نیز توجه داشته باشید. باید بیان کنیم، متفورمین میتواند عوارض جانبی خفیف و جدی ایجاد کند که در مردان و زنان یکسان است.
متفورمین چگونه کار میکند؟
این دارو سطح انسولین را در بدن افزایش نمیدهد، اما در عوض میزان قند تولید شده و بدن را کاهش میدهد. از آنجا که تولید گلوکز در کبد را کاهش میدهد، متفورمین با افزایش حساسیت بدن به انسولین، قند خون را نیز کاهش میدهد. همچنین میزان گلوکز را که بدن ما از غذاهایی که میخوریم جذب میکند، کاهش میدهد.
عوارض جانبی شایع متفورمین
متفورمین برخی از عوارض جانبی شایع را ایجاد میکند. این موارد میتوانند هنگام شروع مصرف متفورمین رخ دهند، اما معمولاً با گذشت زمان از بین میروند. اگر هر یک از این علائم شدید است یا مشکلی برای شما ایجاد می کند، با پزشک خود در تماس باشید.
عوارض شایع متفورمین شامل موارد زیر است:
- سوزش سردل
- دل درد
- حالت تهوع یا استفراغ
- نفخ شکم
- گاز
- اسهال
- یبوست
- کاهش وزن
- سردرد
- طعم ناخوشایند فلزی در دهان
حالت تهوع، استفراغ و اسهال از مهمترین عوارض جانبی افراد در هنگام شروع مصرف متفورمین است. این مشکلات معمولاً با گذشت زمان برطرف میشوند. با مصرف متفورمین به همراه یک وعده غذایی میتوانید این اثرات را کاهش دهید. همچنین، برای کاهش خطر اسهال شدید، احتمالاً با دوز کم متفورمین شروع خواهید کرده و سپس آن را به آرامی افزایش میدهید.
متفورمین گاهی اوقات برای جلوگیری از دیابت در زنان مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک (PCOS) استفاده میشود. برای این منظور از برچسب خارج استفاده شده است.
عوارض جانبی جدی متفورمین
اسیدوز لاکتیک
جدی، اما غیرمعمولترین اثر جانبی متفورمین، میتواند “اسیدوز لاکتیک“ باشد. اسیدوز لاکتیک یک مشکل نادر اما جدی است که میتواند به دلیل تجمع متفورمین در بدن شما ایجاد شود. این عارضه یک اورژانس پزشکی است که باید فوراً در بیمارستان درمان شود. در صورت مشاهده علائم اسیدوز لاکتیک بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
نشانههای احتمالی عبارت اند از:
- خستگی شدید
- ضعف
- کاهش اشتها
- حالت تهوع
- استفراغ
- مشکل تنفس
- سرگیجه
- سبکی سر
- ضربان قلب سریع یا آهسته
- احساس سرما
- درد عضلانی
- گرگرفتگی یا قرمز شدن ناگهانی و گرمای پوست
- درد معده
- کم خونی
کم خونی
متفورمین میتواند سطح ویتامین B-12 را در بدن کاهش دهد. در موارد نادر، این میتواند باعث کم خونی یا سطح پایین گلبولهای قرمز خون شود. اگر از طریق رژیم غذایی خود ویتامین B-12 یا کلسیم زیادی دریافت نمیکنید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای مقادیر بسیار پایین ویتامین B-12 باشید.
در صورت قطع مصرف متفورمین یا مصرف مکملهای ویتامین B-12، سطح ویتامین B-12 شما میتواند بهبود یابد. توجه داشته باشید که نمیتوانید بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع کنید.
شاید این مطلب برای شما مفید باشد : تشخیص و درمان انواع کم خونی
علائم شایع کم خونی عبارتند از:
- خستگی
- سرگیجه
- سبکی سر
اگر فکر میکنید کم خونی دارید، با پزشک مشورت کنید تا سطح گلبولهای قرمز خون شما بررسی شود.
افت قند خون
متفورمین به تنهایی باعث افت قند خون نمیشود. با این حال، در موارد نادر، اگر متفورمین را با موارد زیر ترکیب کنید، ممکن است دچار افت قندخون شوید.
- یک رژیم غذایی ضعیف
- تمرین های ورزشی دشوار
- مصرف بیش از حد الکل
- سایر داروهای دیابت
در صورت مشاهده علائم افت قند خون که میتواند شامل موارد زیر باشد، با پزشک خود تماس بگیرید.
- ضعف
- خستگی
- حالت تهوع
- استفراغ
- دل درد
- سرگیجه
- سبکی سر
- ضربان قلب غیر طبیعی سریع یا کند
مشکلات کلیوی
کلیههای شما متفورمین را از بدن شما خارج میکنند. اگر کلیههای شما خوب کار نکنند، سطح بالاتری از متفورمین در سیستم خود خواهید داشت. این خطر “اسیدوز لاکتیک” را افزایش میدهد. اگر شما دارای مشکلات کلیوی خفیف یا متوسط هستید، پزشک ممکن است درمان شما را با دوز کمتری از متفورمین شروع کند.
اگر مشکلات کلیوی شدید دارید یا 80 سال یا بیشتر دارید، ممکن است متفورمین برای شما مناسب نباشد. پزشک شما احتمالاً عملکرد کلیه شما را قبل از شروع مصرف متفورمین و سپس هر سال آزمایش میکند.
مشکلات قلبی
اگر نارسایی حاد قلبی دارید یا اخیراً دچار حمله قلبی شدهاید، نباید متفورمین مصرف کنید. قلب شما ممکن است خون کافی به کلیههای شما ارسال نکند. این امر باعث میشود کلیه ها نتوانند متفورمین را از بدن شما خارج کنند و این امر معمولاً باعث افزایش خطر “اسیدوز لاکتیک” میشود.
مشکلات کبدی
اگر مشکلات کبدی شدید دارید، نباید متفورمین مصرف کنید. کبد شما “اسید لاکتیک” را از بدن پاک میکند. مشکلات شدید کبدی میتواند منجر به تجمع اسید لاکتیک شود. تجمع اسید لاکتیک خطر ابتلا به اسیدوز لاکتیک را افزایش میدهد. بنابراین مصرف آن در صورت بروز مشکلات کبدی خطرناک است.
مصرف الکل
نوشیدن الکل در حالی که متفورمین مصرف میکنید، خطر “هیپوگلیسمی” را افزایش میدهد. همچنین خطر اسیدوز لاکتیک را افزایش میدهد. این به این دلیل است که سطح اسید لاکتیک را در بدن افزایش میدهد.
هنگام مصرف متفورمین نباید مقدار زیادی الکل بنوشید که شامل مصرف طولانی مدت الکل و مشروبات الکلی است. اگر الکل مینوشید، در هنگام مصرف متفورمین با پزشک خود در مورد میزان الکلی که برای شما بیخطر صحبت کنید.
روش های جراحی یا رادیولوژیک
اگر قصد انجام جراحی یا یک روش رادیولوژی را دارید که از ماده حاوی ید استفاده میکند، باید 48 ساعت قبل از انجام مصرف متفورمین را متوقف کنید. این روشها میتوانند دفع متفورمین را از بدن کاهش دهند و خطر ابتلا به “اسیدوز لاکتیک” را افزایش دهند. فقط در صورت نرمال بودن آزمایشات عملکرد کلیه، باید متفورمین را پس از عمل از سر بگیرید.
خطرات توقف متفورمین
وقتی فردی ترجیح میدهد متفورمین یا هر داروی ضد دیابت دیگری را متوقف کند، خطر بدتر شدن علائم وجود دارد. بنابراین، بسیار مهم است که افراد علائم خود را از طریق تغییر در سبک زندگی پایدار شامل رژیم غذایی افراد دیابتی، مدیریت وزن و ورزش منظم مدیریت کنند.
در صورت عدم درمان، سطح بالای گلوکز خون میتواند منجر به عوارضی مانند موارد زیر شود:
- اختلال بینایی یا رتینوپاتی دیابتی
- مشکلات کلیوی یا نفروپاتی دیابتی
- آسیب عصبی یا نوروپاتی دیابتی
- مشکلات قلبی
- مسائل مربوط به سلامت جنسی
- مشکلات پا
این دارو ممکن است با رنگ مورد استفاده برای اشعه ایکس یا سی تی اسکن تداخل کند. پزشک شما باید به شما توصیه کند قبل از هرگونه معاینه پزشکی یا آزمایش تشخیصی که ممکن است باعث خروج ادرار کمتر از حد معمول شود، مصرف آن را قطع کنید. اگر عملکرد کلیه آزمایش شده و طبیعی باشد، توصیه میشود که 48 ساعت پس از معاینه یا آزمایش، دارو را دوباره شروع کنید.
اطمینان حاصل کنید که هر پزشک یا دندانپزشکی که شما را معالجه میکند بداند که از این دارو استفاده میکنید. ممکن است لازم باشد چند روز قبل از انجام جراحی یا آزمایشات پزشکی، استفاده از این دارو را متوقف کنید.
ملاحظات حین مصرف متفورمین
بسیار مهم است که به دقت از دستورالعملهای تیم مراقبت بهداشتی خود پیروی کنید:
الکل:
همانطور که اشاره شد نوشیدن الکل ممکن است باعث کاهش شدید قند خون شود. این مورد را با تیم مراقبتهای بهداشتی خود در میان بگذارید.
مصرف سایر داروها:
سایر داروها را مصرف نکنید، مگر اینکه با پزشک در میان گذاشته شده باشد. این به ویژه شامل داروهای بدون نسخه مانند آسپرین و داروهایی برای کنترل اشتها، آسم، سرماخوردگی، سرفه، تب یونجه یا مشکلات سینوس است.
مشاوره:
سایر اعضای خانواده باید یاد بگیرند که چگونه از بروز عوارض جانبی جلوگیری کنند یا در صورت بروز عوارض جانبی به آنها کمک کنند. همچنین، بیماران دیابتی ممکن است نیاز به مشاوره ویژه در مورد تغییر دوز داروی دیابت داشته باشند که ممکن است با تغییر سبک زندگی، مانند تغییر در ورزش یا رژیم غذایی، ایجاد شود. به دلیل مشکلاتی که ممکن است در بارداری برای بیماران دیابتی ایجاد شود، مشاوره در زمینه کنترل بارداری و بارداری لازم است.
سفر:
یک نسخه اخیر و سابقه پزشکی خود را با خود داشته باشید. مانند حالت عادی برای شرایط اضطراری آماده باشید. برای تغییر مناطق زمانی کمک هزینه در نظر بگیرید و زمان وعدههای غذایی خود را تا حد ممکن به زمان معمول وعدههای غذایی خود نزدیک کنید.
در موارد اضطراری:
ممکن است زمانی باشد که برای مشکلی که توسط دیابت ایجاد شده است به کمک اضطراری نیاز دارید. شما باید برای این موارد اضطراری آماده باشید. استفاده از دستبند یا زنجیره گردن با شناسه پزشکی (ID) ایده خوبی است. همچنین یک کارت شناسایی در کیف پول یا کیف پول خود همراه داشته باشید که در آن میگوید شما دیابت دارید و لیستی از تمام داروهای خود را به همراه داشته باشید.
تحت شرایط خاص:
با توجه به توضیحات قبلی متفورمین زیاد باعث اسیدوز لاکتیک میشود. علائم اسیدوز لاکتیک شدید و سریع بروز میکند و معمولاً زمانی بروز میکند که سایر مشکلات بهداشتی که مربوط به دارو نیست، وجود داشته و بسیار شدید باشد، مانند حمله قلبی یا نارسایی کلیه. علائم اسیدوز لاکتیک شامل ناراحتی شکمی یا معدهای، کاهش اشتها، اسهال، تنفس سریع یا کم عمق، احساس عمومی ناراحتی، درد یا گرفتگی عضلات شدید و خواب آلودگی، خستگی یا ضعف غیرمعمول است. در صورت بروز علائم اسیدوز لاکتیک، باید فوراً به کمک پزشکی فوری بروید.
بارداری:
این دارو ممکن است باعث تخمک گذاری برخی از زنان یائسه شود که قاعدگی منظم ماهانه ندارند. این مورد میتواند احتمال بارداری را افزایش دهد.
کاهش قند خون:
این دارو میتواند باعث افت قند خون (کاهش قند خون) شود. این امر بیشتر در مواردی مشاهده میشود که این دارو همراه با داروهای خاص مصرف شود. قند خون پایین باید قبل از اینکه باعث از بین رفتن هوشیاری (بیهوشی) درمان شود. افراد علائم مختلفی از کاهش قند خون را احساس میکنند. مهم است که شما یاد بگیرید که معمولاً کدام علائم را دارید، بنابراین میتوانید به سرعت آن را درمان کنید. با پزشک خود در مورد بهترین روش برای درمان قند خون پایین صحبت کنید.
توصیه مهم
بیماری دیابت و انواع آن اکنون به عنوان یک بیماری شایع شناخته میشود که ناشی از تغییر سبک زندگی و تغذیه ناسالم است. بنابراین افرادی که دارای سابقه خانودگی در ابتلا به این بیماری هستند باید بیشتر مراقب بهداشت تغذیهای خود باشند و افرادی که به این بیماری دچار هستند، باید به خوبی شرایط پیشگیری از پیشرفت این بیماری را بدانند.
کلینیک قلب و دیابت اکسیر با وجود متخصصین با تجربه در حوزه بیماریهای قلبی و عروقی و همچنین بیماری دیابت میتواند مرکزی مطمئن برای مشاوره و درمان این دست بیماریها باشد. شما می توانید با مراجعه به این مرکز بهترین مسیر درمان را آغاز کنید.
جهت مشاوره رایگان با پزشکان مجرب و رزرو نوبت با مرکز قلب و دیابت اکسیر همین حالا تماس بگیرید.️
آدرس شعبه یک: یوسف آباد، خیابان هجدهم ، پلاک ۱۰
۰۲۱-۸۸۰۶۷۱۷۵
۰۲۱-۸۸۵۵۷۶۰۱-۳
منبع:
بدون دیدگاه