علل بروز سنکوپ – سنکوپ در جوانان

علل سنکوپ در جوانان

سنکوپ ممکن است در هر سنی و برای هر فردی با هر جنسیتی رخ دهد، بنابراین نم ی توان ادعا کرد که این عارضه برای افراد مسن است. اما اغلب افرادی که به آن دچار می‌شوند و یا در دیگران این حالت را مشاهده می کنند از علت آن بی اطلاع هستند.

شاید آنچه شما را به این نوشتار رسانده است نیز تمایل به کسب آگاهی درباره علت درمان آن باشد. ما در این نوشتار بر آن شدیم تا با نگاهی ویژه به این عارضه از علت تا درمان این بیماری را بررسی کرده و اطلاعات جامعی پیرامون آن را در اختیارتان قرار دهیم.

 

سنکوپ چیست؟

سنكوپ، از دست دادن هوشیاری موقتی است كه معمولاً به جریان خون ناكافی در مغز مربوط می‌شود که غش یا “از دست دادن” نیز نامیده می‌شود. این عارضه بیشتر اوقات هنگامی اتفاق می‌افتد که فشار خون بسیار پایین باشد (افت فشار خون) و قلب اکسیژن کافی به مغز پمپ نمی‌کند. این روند می‌تواند خوش خیم باشد یا از علائم یک بیماری زمینه‌ای نیز به شمار آید.

 

چه عواملی باعث سنکوپ می‌شود؟

سنکوپ یک علامت است که می‌تواند به دلایل مختلفی از شرایط خوش خیم تا تهدید کننده زندگی باشد. بسیاری از عوامل غیر تهدید کننده زندگی، مانند گرم شدن بیش از حد، کمبود آب بدن، تعریق شدید، خستگی یا جمع شدن خون در پاها به دلیل تغییرات ناگهانی در موقعیت بدن، می‌توانند سنکوپ را تحریک کنند.

تعیین علت سنکوپ و هرگونه بیماری زمینه‌ای نیز مهم است. با این حال، چندین بیماری جدی قلبی مانند برادی کاردی، تاکی کاردی یا انسداد جریان خون نیز می‌تواند سنکوپ را در پی داشته باشد.

 

 

سنکوپ واسطه عصبی چیست؟

سنکوپ واسطه عصبی یا در اصطلاح پزشکی (NMS) رایج ترین نوع غش و دلیل مکرر مراجعه به بخش‌های اورژانس است. همچنین به آن سنکوپ رفلکس، نوروکاردیوژنیک، وازوواگال (VVS) یا “وازودرسپرس” می‌گویند، خوش خیم است و بندرت به درمان پزشکی نیاز دارد.

NMS گفتنی است که بیشتر در کودکان و بزرگسالان دیده می‌شود با این حال ممکن است در هر سنی رخ دهد. این عارضه زمانی اتفاق می‌‎افتد وقتی بخشی از سیستم عصبی که فشار خون و ضربان قلب را تنظیم می‌کند در پاسخ به یک رخداد مانند عملکرد روانی یا فشار روانی دچار اختلال شود.

NMS معمولاً در حالت ایستاده اتفاق می‌افتد و اغلب احساس گرما، حالت تهوع، سبکی سر، دید تونل یا “تیرگی” قبل از آن احساس می‌شود. قرار دادن فرد در حالت خوابیده جریان خون و هوشیاری را بازیابی کرده و تشنج را پایان می‌دهد.

سنکوپ موقعیتی، که نوعی NMS است، به برخی از عملکردهای جسمی، مانند سرفه شدید (به ویژه در مردان)، خنده یا بلع مربوط است. اختلالات دیگری نیز می‌تواند باعث سنکوپ شود که همچنین می‌‎تواند از عوارض جانبی برخی داروها باشد.

 

برخی از انواع سنکوپ یک اختلال جدی را نشان می‌دهد:

• کسانی که با ورزش آن را تجربه می‌کنند.
• کسانی که با تپش قلب یا بی نظمی قلب آن را تجربه می‌کنند.
• کسانی که با سابقه خانوادگی سنکوپ مکرر یا مرگ ناگهانی آن را تجربه می‌کنند.

 

سنکوپ قلبی چیست؟

سنکوپ قلبی در اثر بیماری‌های مختلف قلبی مانند برادی کاردی و تاکی کاردی یا انواع خاصی از افت فشار خون ایجاد می‌شود. این امر می‌تواند خطر مرگ ناگهانی قلب را افزایش دهد.

افرادی که مشکوک به سنکوپ قلبی هستند اما شرایط پزشکی جدی ندارند، ممکن است به صورت سرپایی درمان شوند، اما در صورت وجود شرایط جدی پزشکی ج، نیاز به ارزیابی بیشتر بیماران بستری است. شرایطی که ممکن است ارزیابی و درمان بیمارستان را تضمین کند شامل موارد مختلف آریتمی قلب، ایسکمی قلب، تنگی شدید آئورت و آمبولی ریوی است.

اگر ارزیابی نشان دهنده ناهنجاری عروق قلبی باشد، ممکن است یک مانیتور قلب خارجی یا قابل کاشت سرپایی لازم باشد. نارسایی قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی و سایر بیماری های جدی قلبی می‌تواند در بزرگسالان مسن با افزایش شدید پس از 70 سالگی، سنکوپ را تشدید کند.

 

علائم و نشانه های هشدار دهنده

قسمت های سینوکپال اغلب با علائم یا نشانه های هشدار دهنده همراه است. که شامل موارد زیر است:

• حالت تهوع
• لکنت زبان
• نبض ضعیف
• تغییر در دمای بدن که باعث می شود ناگهان سرخ شوید یا سرد شوید.
• عرق ناگهانی و ناخوشایند
• پوست رنگپریده
• اختلالات در بینایی، مانند دیدن نقاط، بینایی تونل، تاری دید، یا گشاد شدن مردمک چشم
• احساس اینکه انگار صداها ناگهان خیلی دور هستند.
• سبکی سر، شل شدن بدن یا احساس اینکه انگار سر و بدن بی وزن هستند.
• بی حسی
• سرگیجه
• سرگیجه یا احساس حرکت اتاق
• ضربان قلب سریع
• ضعف بدن
•  لرزش
• سردرد

 

سنکوپ در جوانان و عوامل خطر

سنكوپ عارضه‌ای معمول است، اما بزرگسالان بالای 80 سال بیشتر در معرض خطر بستری شدن در بیمارستان و مرگ هستند. افراد جوانتر که بیماری قلبی ندارند، اما در حالت ایستاده سنکوپ را تجربه کرده‌اند یا استرس خاص یا عوامل تحریک کننده موقعیتی دارند، به احتمال زیاد سنکوپ قلبی را تجربه نمی‌کنند.

سنکوپ قلبی، خطر بالاتری در افراد زیر 60 سال دارد. مردان؛ وجود بیماری قلبی شناخته شده؛ تپش قلب کوتاه یا از دست دادن هوشیاری ناگهانی؛ غش در هنگام انجام کار غش کردن در حالت خوابیده معاینه قلب غیر طبیعی؛ یا سابقه خانوادگی شرایط وراثت.

 

آیا هنگام سنکوپ لازم است به پزشک مراجعه کنید؟

غش کردن معمولاً شواهدی از یک بیماری جدی نیست، با این حال بهتر است در صورت بیهوش شدن به پزشک اطلاع دهید.

در موارد زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید:

• شما بیش از یک بار غش کرده‌اید.
• بیش از دو دقیقه طول کشید تا به هوش بیایید.
• شما شک دارید که باردار هستید.
• وقتی بیهوش شدید، کنترل مثانه یا روده خود را از دست داده‌اید.
• ضربان قلب شما تپش یا نامنظم است.
• شما درد سینه دارید.
• شما سابقه بیماری قلبی، فشار خون بالا یا پایین یا دیابت دارید.

هنگامی که به پزشک مراجعه می‌کنید، با یک معاینه بدنی ممکن است علت سنکوپ مشخص شود، اما در مواقعی‌ نیز تشخصی نیازمند آزمایش است.

 

این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سنجش فشار خون
• تست بارداری، اگر احتمال بارداری وجود دارد
• الکتروکاردیوگرام (EKG)، برای تجزیه و تحلیل فعالیت الکتریکی قلب شما و بررسی ضربان قلب نامنظم

تست جدول شیب، جهت تجزیه و تحلیل چگونگی پاسخ قلب و فشار خون شما به تفاوت در وضعیت بدنی
پزشک همچنین ممکن است از شما سابقه پزشکی بخواهد، که شامل موارد زیر است:

• تشخیص‌های فعلی و گذشته
• روایتی از آنچه در طول رویداد رخ داده است.
• استفاده از دارو، هم بدون نسخه و هم نسخه

 

از شما خواسته می‌شود که حادثه را تا آنجا که ممکن است با جزئیات بیشتر به یاد آورید. این امر به پزشک کمک می‌کند، عوامل محرک مانند گرمای شدید یا استرس را که ممکن است در آن نقش داشته باشد شناسایی کند.

گزینه‌های درمان چه مواردی هستند؟

گزینه‌های درمانی به علت ایجاد سنکوپ و نتایج ارزیابی و آزمایش بستگی دارد. هدف از درمان این است که شما را دچار اپیزودهای سنکوپ نشوید.

گزینه‌های درمان عبارتند از:

• مصرف داروها یا ایجاد تغییر در داروهای قبلی.
• پوشیدن لباس‌‎های ساپورت یا جوراب‌های فشاری برای بهبود گردش خون.
• ایجاد تغییر در رژیم غذایی خود: پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که وعده‌های غذایی کوچک و مکرر بخورید. نمک (سدیم) بیشتری بخورید، مایعات بیشتری بنوشید، مقدار پتاسیم را در رژیم خود افزایش دهید و از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید.
• هنگام ایستادن بسیار محتاط باشید.
• هنگام خواب سر تخت خود را بلند کنید. این کار را می‌توانید با استفاده از بالش‌های اضافی یا قرار دادن رایزرهای زیر پاهای سر تخت انجام دهید.
• اجتناب از یا تغییر شرایط یا “عوامل محرک” که باعث یک دوره سنکوپ می‌شود.
• آموزش بیوفیدبک برای کنترل ضربان قلب سریع
• درمان بیماری قلبی ساختاری
• کاشت ضربان‌ساز برای منظم نگه داشتن ضربان قلب (فقط برای بیمارانی که شرایط پزشکی خاصی دارند لازم است). یک دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت (ICD). این دستگاه به طور مداوم ضربان قلب و ریتم شما را کنترل می‌کند و یک ریتم سریع و غیرطبیعی را اصلاح می‌کند (فقط برای بیماران با شرایط پزشکی خاص مورد نیاز است).

توصیه‌های AHA (انجمن قلب آمریکا)

1. افرادی که علائم هشدار دهنده غش گیجی، حالت تهوع و کف عرق را احساس می‌کنند باید بنشینند یا دراز بکشند. هر شخصی که سنکوپ داشته باشد، باید یک ارزیابی اولیه، از جمله معاینات دقیق جسمی و تاریخچه و اندازه‌گیری فشار خون و ضربان قلب را توسط پزشک انجام دهد.
2. نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) نیز به عنوان بخشی از ارزیابی اولیه برای ارائه اطلاعات در مورد علت سنکوپ توصیه می‌شود. نوار قلب به طور گسترده در دسترس و ارزان است و می‌تواند اطلاعاتی در مورد علت احتمالی و خاص سنکوپ (به عنوان مثال، ریتم‌های غیر طبیعی قلب) فراهم کند. برای رد سایر دلایل قلبی، ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند تست استرس ورزشی، مانیتور هولتر و اکوکاردیوگرام نیز لازم باشد.
3. نوار قلب نیز برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به سنکوپ توصیه می‌شود. در صورت مشکوک بودن به بیماری مادرزادی قلب، کاردیومیوپاتی یا اختلال ریتم قلب، ممکن است سایر آزمایش های تشخیصی غیر تهاجمی مورد نیاز باشد.
4. اگر ارزیابی اولیه مشخص نباشد، انجام “آزمایش شیب” برای بیماران مفید است. فشار خون و ضربان قلب در حالی که روی تخته دراز کشیده اید و تخته را خم کرده اندازه‌گیری می‌شود. افراد مبتلا به NMS به دلیل افت سریع فشار خون و ضربان قلب، معمولاً در هنگام شیب غش می‌کنند. وقتی افراد دوباره به پشت خود قرار می‌گیرند، جریان خون و هوشیاری آنها بازیابی می‌شود.
5. بیماران مبتلا به VVS و فاقد شرایط پزشکی جدی معمولاً در یک شرایط سرپایی قابل کنترل هستند. برای افراد مسن، یک رویکرد جامع در همکاری با یک متخصص سالمندان می تواند مفید باشد.
6. برای افرادی که کمبود آب بدن دارند، ممکن است افزایش نمک و مایعات در آنها برای جلوگیری از سنکوپ مفید باشد. این توصیه همچنین حذف یا کاهش داروهای فشار خون پایین و دیورتیک‌ها- برای افرادی که سنکوپ موقعیتی را تجربه کرده اند نیز مناسب و بی‌خطر است.
7. مصرف نمک و مایعات بیشتر می‌تواند برای بیشتر بیماران کودکان مفید باشد، اما نتایج در افراد مبتلا به NMS مشخص نیست. سایر تغییر در سبک زندگی، مانند ورزش، نیز می‌تواند به درد بیماران کودکان بخورد.

 

آینده سنکوپ

برخی مطالعات نشان داده‌اند كه با دوره‌های مكرر غش، كیفیت زندگی در بزرگسالان و در بیماران كودكان كاهش می‌یابد، با این حال مطالعات بهتر طراحی شده كه شامل كیفیت زندگی، از دست دادن كار و توان عملیاتی است، مورد نیاز است. علاوه بر این، مطالعات بیشتر شامل کیفیت زندگی، از دست دادن کار و ظرفیت عملکرد به عنوان نتایج ممکن است و درک بهتر ارتباط علائم سنکوپ، علل و بیماری های زمینه‌ای با نتایج مختلف است.

سخن پایانی

تشخیص علت سنکوپ و راه‌های درمانی آن نیازمند مراجعه به متخصص است. خوشبختانه در حال حاضر کلینیک‌های درمانی بسیاری می‌توانند در این امر کمک کننده باشند. کلینیک قلب و عروق اکسیر با تمرکز بر بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت می‌تواند یکی از بهترین مراکز در تشخیص و درمان این نوع بیماری‌ها باشد. در صورت تجربه این دست بیماری‌ها می‌توانید با این مرکز تماس گرفته و در پی درمان باشید.

 

منبع:

https://www.heart.org
https://my.clevelandclinic.org
https://www.healthline.com