درمان تیروئید پرکار و کم کار
غده تیروئید یا سپردیس ، جزء بزرگترین غدد اندوکرین بوده و شبیه بال پروانه است که در قسمت تحتانی گردن و درست روبه روی نای زیر حنجره قرار دارد. وزن تقریبی آن پانزده تا بیست گرم می باشد و اندازه آن در دوران قاعدگی و حاملگی خانم ها افزایش می‌یابد.
غده تیروئید، هورمون های (T4 تیروکسین) و T3 (تری یدو تیرونین) تولید کرده و به داخل خون ترشح می‌کند. که همراه گردش خون به تمام نقاط بدن حمل شده و عملکرد سلول هاي بدن را کنترل می کند.
خاطر نشان می شود که غده هیپوفیز میزان تولید هورمون تیروئید را کنترل می کند و زمانی که سطح این هورمون ها کم یا زیاد بشود، مشکلاتی مانند بیماری گواتر (بزرگی غده تیروئید)، هایپوتیروئید (کم کاری غده تیروئید)، هایپرتیروئید (پرکاری تیروئید) و التهاب تیروئید یا توده های تیروئیدی در بدن ایجاد می شود.
کم کاری تیروئید
زمانی که غده ی تیروئید از بدو تولد ناقص شکل گرفته باشد و یا کمتر از میزان طبیعی فعالیت کند و یا وسیله جراحی قسمتی تیروئید یا کل آن برداشته شده باشد و یا ید کافی در رژیم غذایی موجود نباشد غده ی تیروئید دیگر نمی تواند هورمون کافی تولید کند که به این حالت هایپوتیروئید یا کم کاری غده تیروئید می گوییم.
گاهی هایپوتیروئید ناشی از بروز مشکل در غده هیپوفیز است. غده هیپوفیز، TSH یا (هورمون محرک تیروئید) تولید می کند که باعث می شود غده تیروئید کارش را صحیح انجام دهد. اما اگر غده هیپوفیز به هر دلیلی کارش را درست انجام ندهد و به میزان کافی TSH تولید نکند فعالیت غده تیروئید کاهش می یابد. سایر علل هایپوتیروئید دارو هایی است که بر کار غده تیروئید تاثیر می گذارد و یا التهاب موقت غده تیروئید است ناگفته نماند که هایپوتیروئید مادرزادی در نوزادان می تواند باعث عقب ماندگی ذهنی شود.
علائم و نشانه های تیروئید کم کار (هایپوتیروئید):
- افزایش وزن
- خشکی پوست
- احساس سرمای شدید در بدن مخصوصا در انتهای دست و پا
- احساس خستگی
- کندی حرکات و تنبل شدن
- گرفتگی عضلات
- یبوست
- سقط جنین و یا ناباروری
- مشکل در تمرکز و فعالیتهای مغزی
پرکاری تیروئید
هایپرتیروئیدی بیماری غدّه تیروئید است که در آن تیروئید بیش از مقدار طبیعی، هورمونهای تیروییدT4 و T3 ترشح می شود ایجاد میشود.
پرکاری تیروئید میتواند به دلیل گره در غده تیروئید ایجاد شود. این توده ها در تیروئید به وجود می آیند و گاهی شروع به تولید هورمون تیروئید میکنند. توده های بزرگ باعث ایجاد گواتر میشوند که قابل رویت است بدیهی است که توده های کوچک تر با سونو گرافی قابل تشخیص هستند.
در 75% بیماران به علت وجود یک آنتی بادی تحریک کننده تیروئید در خون ایجاد می شود. این آنتی بادی نه تنها سبب افزایش ترشح هورمونهای تیروئید می شود، بلکه در بعضی موارد باعث افزایش اندازه ی غده ی تیروئید می شود که منجر یه بیماری گواتر می گردد. به این نوع پرکاری تیروئید، اصطلاحا بیماری گریوز می گویند.
علائم و نشانه های تیروئید پرکار (هایپرتیروئید):
- کاهش وزن
- بی خوابی
- تعریق زیاد و عدم تحمل گرما
- تحریک پذیری
- عصبی شدن
- تپش قلب
- لرزش دست ها
- ضعف عضلات
- نازک و شکننده شدن موها
- تپش قلب
- افزایش حرکات روده
پیشگیری و درمان کم کاری و پرکاری تیروئید
پیشگیری کم کاری و پرکاری تیروئید
- رژیم غذایی متعادل
- پرهیز از خوراکی های فرآوری شده که دارای رنگ های خوراکی، شکر و مواد نگهدارنده، چربی و جایگزین های بدون قند
- اصلاح کمبود يد
- مصرف مکمل ها با مشورت پزشک خود
- پرهیز از صابون های ضد باکتری حاوی تریکلوزان
- نگهداری غذاها در ظروف چینی یا شیشه ای به جای ظروف پلاستیکی
- عدم مصرف دخانيات
- عدم مصرف الکل
درمان کم کاری تیروئید
اگر پزشک تشخیص کاری تیروئید داده باشد قرص های هورمونهای تیروئید را برای شما تجویز خوهد کرد. زمانی که سرعت تولید هورمون کم است هیچ دارو و یا تکنیک جراحی نمی تواند تولید هورمون را افزایش دهد.
این درمان در طولانی مدت باعث می شود فرد کلسترولش پایین بیایید؛ انرژی بیشتری داشته باشد، و به تدریج کاهش وزن داشته باشد. بیشتر افرادی که کم کاری تیروئید دارند باید این قرص ها را تا پایان عمر استفاده کنند.
درمان پر کاری تیروئید
برای پرکاری تیروئید مرسوم ترین درمان تجویز دارو های ضد تیروئید است. که نتیجه آن باعث کاهش هورمونهای تولید شده توسط تیروئید است. این داروها ممکن است باعث لرزش و کاهش نبض شوند.
همچنین در مدت زمان شانزده تا هیجده هفته ید رادیواکتیو غده تیروئید را از بین می برد. پس از از بین رفتن غده تیروئید یا برداشتن از طریق جراحی، بیمار باید قرص هورمونهای تیروئید را استفاده کند و باید از مکمل های کلسیم و ویتامین D، گروه B به خصوص B12 را در طول درمان دریافت کنند.
بدون دیدگاه